Trong tiểu thuyết Kim Dung, có không ít nhân vật nam nhân có thể nói là quy tụ rất nhiều thói hư tật xấu, cả ở phe chính đạo lẫn tà đạo. Có thể kể đến tiêu biểu như Đoàn Chính Thuần nổi tiếng đào hoa, hay Công Tôn Chỉ, Nhạc Bất Quần... Nhưng nếu Đoàn Hoàng Gia dám làm dám nhận, hay hai nhân vật kia sự vô liêm sỉ đã thể hiện rõ mồn một thì có một nhân vật "tra nam" có tính cách khá tệ hại nhưng lại thường đóng khung vào hình ảnh "vô tư như trẻ con", chính là "lão ngoan đồng" Chu Bá Thông.

Từ "sự cố" cung Đại Lý: Khi ngây thơ là cái cớ cho việc làm "bất trung bất nghĩa"

Trong thế giới võ hiệp Kim Dung, người ta thường xuề xòa bỏ qua lỗi lầm của Chu Bá Thông vì danh xưng "Lão Ngoan Đồng" (ông già ham chơi). Tuy nhiên, nếu lột bỏ lăng kính hài hước và nhìn thẳng vào sự kiện tại cung Đại Lý năm xưa, hành động của nhân vật này thực chất là một cú tát vào luân thường đạo lý.

Theo đó, bối cảnh sự việc mang tính chất ngoại giao cực kỳ trang trọng. Vương Trùng Dương dẫn sư đệ đến Đại Lý để trao đổi Tiên Thiên Công với Nam Đế, nhằm mục đích cao cả là khắc chế Âu Dương Phong, bảo vệ võ lâm. Trong khi sư huynh dốc lòng vì đại nghĩa, Chu Bá Thông lại lén lút tư thông với Anh Cô – phi tần được sủng ái nhất của chủ nhà.

Xét về tình, đây là hành vi "cắm sừng" ân nhân. Xét về lý, đây là sự bất trung, bất nghĩa. Chu Bá Thông không phải kẻ thiểu năng trí tuệ. Một người đủ thông minh để sáng tạo ra Không Minh Quyền và Song Thủ Hỗ Bác chắc chắn phải hiểu nguyên tắc đạo đức tối thiểu: "Vợ của người khác thì không được đụng vào". Huống chi đây còn là bằng hữu, ân nhân.

Việc dùng sự "ngây thơ" để bao biện cho hành vi ngoại tình trong hoàn cảnh này là không thể chấp nhận được.

"Dám làm không dám chịu": Đỉnh cao của sự ích kỷ và hèn nhát

Nhưng ngẫm kỹ hơn, điều khiến nhiều người phẫn nộ ở Chu Bá Thông không chỉ nằm ở việc ngoại tình, mà nằm ở thái độ sau khi sự việc vỡ lở. Nam Đế Đoàn Trí Hưng, với phong thái của một bậc đế vương và sự nể trọng dành cho Vương Trùng Dương, đã nén đau thương để tác thành cho đôi gian phu dâm phụ. Ông định gả Anh Cô cho Chu Bá Thông để vẹn cả đôi đường.

Nhưng Chu Bá Thông đã làm gì? Ông ta kiên quyết từ chối và bỏ trốn. Lý do ông ta đưa ra khiến bất cứ ai có lương tri cũng phải lắc đầu ngao ngán: Sợ đàn bà làm phiền và sợ mất nguyên dương sẽ ảnh hưởng đến việc luyện võ.

Hành động này đã tố cáo bản chất thật của Lão Ngoan Đồng: Ông ta coi phụ nữ như một món đồ chơi, khi vui thì tìm đến, khi thấy phiền phức trách nhiệm thì rũ bỏ không thương tiếc. Ông ta đặt sở thích cá nhân và sự tự do của bản thân lên trên danh dự và cuộc đời của người phụ nữ đã vì mình mà mang thai. Trên các diễn đàn bàn luận kiếm hiệp, hành vi này được gọi đích danh là "tra nam" (gã tồi) – kẻ dám làm nhưng hèn nhát không dám chịu trách nhiệm.

Bi kịch đẫm máu và sự vô cảm đến rợn người

Hệ quả từ sự "vô tư" của Chu Bá Thông không dừng lại ở một cuộc tình tan vỡ, mà nó kéo theo chuỗi bi kịch đẫm máu kéo dài hàng chục năm. Anh Cô bị bỏ rơi, sinh con trong cô độc. Đứa trẻ vô tội – cốt nhục của Chu Bá Thông – bị Cừu Thiên Nhẫn đánh trọng thương và chết trong đau đớn vì không được cứu chữa. Anh Cô hóa điên, tóc bạc trắng sau một đêm, sống nửa đời người trong thù hận. Nam Đế vì dằn vặt mà từ bỏ ngai vàng đi tu trong khi trong chuyện này, ông là "nạn nhân" đáng thương.

Trong khi đó, kẻ gây ra mọi chuyện lại sống sung sướng trên đảo Đào Hoa. Chu Bá Thông suốt bao nhiêu năm vẫn ăn ngon, ngủ kỹ, chơi đùa với chính bản thân mình (tự đấu tay đôi), và hoàn toàn không mảy may quan tâm đến số phận của mẹ con Anh Cô.

Sự tương phản này là minh chứng rõ nhất cho sự tàn nhẫn của nhân vật. Ông ta không hề ngây thơ, ông ta chỉ vô cảm. Ông ta chọn cách quên đi quá khứ để bản thân được thanh thản, mặc kệ những nạn nhân của mình quằn quại trong địa ngục trần gian. Một người cha không bao giờ đi tìm con, một người tình không bao giờ hỏi thăm người cũ sống chết ra sao, liệu có xứng đáng được gọi là "đáng yêu"?

Lão Ngoan Đồng hay một "tra nam" điển hình của thế giới võ hiệp?

Nếu đặt Chu Bá Thông lên bàn cân so sánh, sự méo mó trong nhân cách của ông càng lộ rõ. Một kẻ đại ác như Âu Dương Phong vẫn biết đau đớn khi con trai (Âu Dương Khắc) bị giết, vẫn dành cả đời để lo toan cho con. Một Đoàn Chính Thuần dù không nhớ rõ có từng qua lại với Diệp Nhi Nương hay không, nhưng vẫn sẵn sàng chịu trách nhiệm nếu Hư Trúc thực sự là một người con lưu lạc nữa của ông.

Còn Chu Bá Thông – một đại diện của phe chính phái, đệ nhất cao thủ Toàn Chân Giáo – lại hành xử tệ hơn cả những kẻ phản diện. Nhiều ý kiến trên Weibo cho rằng, Chu Bá Thông là ví dụ điển hình của thuật ngữ tâm lý học hiện đại: Sự ngây thơ độc ác. Ông ta cố tình tỏ ra ngây ngô, trẻ con để trốn tránh mọi trách nhiệm của một người đàn ông trưởng thành.

Tựu trung, dưới góc nhìn hiện đại, Chu Bá Thông không phải là một vị hiệp khách vô tư lự. Ẩn sau nụ cười ngây ngô đó là một nhân cách ích kỷ cực đoan, sẵn sàng hy sinh hạnh phúc của người khác để đổi lấy sự thoải mái cho riêng mình. Bi kịch của Anh Cô và Nam Đế chính là bản cáo trạng đanh thép nhất dành cho "Lão Ngoan Đồng".