Nhóm nhỏ gồm 30 người làm việc tại một văn phòng gần trung tâm công nghệ cao Zhongguancun của Bắc Kinh đang xây dựng một hệ thống có thể giúp "định hình" tương lai của hàng trăm triệu thanh niên Trung Quốc.

Trung tâm quản lý tín nhiệm thanh niên Trung Quốc (CT Credit) đang hợp tác với Ủy ban trung ương đoàn thành niên (CYLCC) và Ủy ban cải cách & phát triển quốc gia (NDRC) để phát triển hệ thống tín nhiệm xã hội cho giới trẻ tại đất nước tỷ dân.

Bằng việc thu thập, sắp xếp và phân tích lượng dữ liệu khổng lồ từ nền tảng giáo dục đến thói quen mua sắm của người trẻ, CY Credit đã cho ra mắt ứng dụng mang tên Unictown được thiết kế để thưởng ưu đãi cho sinh viên đại học và những người đã tốt nghiệp nếu có hồ sơ xã hội tốt.

Hàng trăm triệu người trẻ Trung Quốc sẽ được chấm điểm theo hệ thống tín nhiệm xã hội mới.

CY Credit thuộc sở hữu của nhà sản xuất chip hàng đầu Trung Quốc là Tsinghua Unigroup. Mục tiêu của họ là xây dựng hệ thống tín nhiệm bao gồm tất cả những người Trung Quốc trong độ tuổi từ 18 đến 45 (ước tính khoảng 460 triệu người).

Shi Yanying, Chủ tịch của CY Credit cho biết: "Không giống các chương trình chấm điểm tín nhiệm khác - xây dựng danh sách ‘đen’ để kiểm soát rủi ro, hệ thống của chúng tôi có nhiệm vụ khuyến khích hành vi tốt, hướng người trẻ tới cách cư xử phù hợp trong thế giới ngày càng văn minh hiện đại và trở thành những nhà lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong thế hệ của họ".

Unictown sẽ đánh giá trên thang điểm từ 350 đến 800 sau khi thuật toán phân tích 6 loại dữ liệu khác nhau gồm thông tin cá nhân, công việc tình nguyện, kết nối xã hội, lịch sử tín dụng, lịch sử tiêu dùng và việc giữ lời hứa.

Đối với sinh viên đại học, những thông tin tích cực như có nghiên cứu được xuất bản, đăng ký quyền sở hữu trí tuệ hay làm tình nguyện viên trong viện dưỡng lão… đều được nâng điểm tín nhiệm cá nhân. Ngược lại, gian lận trong các kỳ thi hay đạo nhái tác phẩm có thể dẫn đến đánh giá tiêu cực.

Những người điểm thấp tuy không bị phạt nhưng sẽ không nhận được lợi ích như những người có điểm trên 640 – mức điểm tín nhiệm xuất sắc. Một số lợi ích bao gồm giảm giá khi mua khóa học trực tuyến, hay thậm chí là vào thẳng vòng phỏng vấn thứ hai khi đi xin việc.

Theo bà Shi, khi đi xin học hay phỏng vấn ở nước ngoài, mọi người thường cần thư giới thiệu và ông hy vọng hệ thống đánh giá của Unictown có thể thay thế hình thức này trong tương lai. Ứng dụng đã được ra mắt vào tháng 2 năm nay và CY Credit có kế hoạch tung ra các chiến dịch lớn để giành thị phần từ năm 2020.

CYLCC đã phối hợp cùng NDRC và Ngân hàng Trung ương đưa ra một kế hoạch phụ để xây dựng hệ thống tín dụng của thanh niên Trung Quốc nhằm phát triển cơ sở hạ tầng dữ liệu cơ bản gồm thông tin tín dụng của giới trẻ nước này trong năm 2020.

Mặc dù vậy, vẫn có nhiều ý kiến không đồng tình với các hệ thống chấm điểm nói chung của Trung Quốc. Để đáp trả, bà Shi cho rằng dữ liệu cần được sử dụng để tạo ra giá trị. Thay vì xem hệ thống chấm điểm công dân như một công cụ của chính quyền, chúng ta có thể đơn giản coi tín nhiệm xã hội là tài sản vô hình của mỗi người, một thứ mà khi được dùng đúng cách có thể mang lại lợi ích cho mọi người, đặc biệt là giới trẻ.

Sinh viên Trung Quốc thậm chí còn được hưởng lợi khi ở nước ngoài nếu có điểm tín nhiệm tốt.

Ở thời điểm hiện tại, Unictown mới chỉ được thiết kế để tặng ưu đãi liên quan đến nghề nghiệp cho sinh viên đại học và sinh viên mới tốt nghiệp có điểm tín nhiệm tốt. Tuy nhiên, CY Credit đang xem xét kế hoạch để đưa ra nhiều lợi ích hơn trong lĩnh vực giáo dục ở nước ngoài, thuê nhà, du lịch, hẹn hò hay thậm chí là kết hôn.

Với quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu của chính phủ Trung Quốc, nơi chứa thông tin chính thức về giáo dục, kinh nghiệm làm việc và hồ sơ thuế, kết hợp cùng thông tin công khai trực tuyến, bà Shi cho biết việc mở rộng sang các lĩnh vực khác của Unictown sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.