Làm game mobile cho Apple Watch: Khó vẫn xông pha (P1)

Game đang ngày càng “co lại” về kích cỡ, nhưng thị trường game thì không hề - game giúp doanh số App Store của Apple vươn tới mức kỷ lục 15 tỷ USD trong năm 2014. Nếu như những nhà phát triển tìm ra cách để nén game xuống cho màn hình 2-inch siêu nhỏ của Apple Watch mới, họ có thể sẽ tạo được vị thế vững chắc trong mảng game “đeo được” (wearable) mới nổi. Và theo như dự đoán của các nhà phân tích, số Apple Watch được bán ra sẽ lên tới 40 triệu trong năm 2015, đây có lẽ là một mảnh đất phát triển vô cùng tốt.

Nhưng có vẻ như Apple chưa muốn “dọn đường” cho những nhà làm game. Trong họp báo tháng 3 về Apple Watch, công ty tập trung vào những ứng dụng sức khỏe và fitness cho thiết bị đeo tay này, mà không hề nhắc gì tới mảng game. Các nhà phát triển vẫn chưa được tiếp cận với toàn bộ hệ thống tính năng và công cụ phát triển của thiết bị. Hiện tại, trên trang preview của Apple chỉ có vỏn vẹn 2 game.

Vẫn còn khá sớm, và mặc dù Apple đang cung cấp rất ít hỗ trợ, xong các nhà làm game đã bắt đầu những bước khởi điểm. Game mobile được kỳ vọng sẽ đạt 30 tỷ USD trong năm 2015. Và nếu game “đeo được” cũng sẽ phát triển theo chiều hướng này, các nhà phát triển chắc chắn sẽ không muốn bỏ lỡ nó.

Ảnh minh họa

Ông Patrick Walker, một nhà phân tích tại công ty nghiên cứu EEDAR (Electronic Entertainment Design and Research), cho biết rằng khi người dùng bắt đầu tương tác với công nghệ “đeo được”, game sẽ trở thành một phần quan trọng hơn trong cuộc đối thoại. Theo ông Patrick, Apple Watch có thể sẽ tiếp nối lịch sử của iPhone, cuối cùng cũng sẽ chuyển từ tính năng phục vụ sang mảng game.

“Ban đầu, thị trường cho game Apple Watch sẽ vô cùng khiêm tốn bởi những hạn chế của nền tảng về kích thước màn hình và phương thức cho vào,” ông Walker cho biết. “Phần lớn người tiêu dùng sẽ tự hỏi: ‘Tại sao tôi lại chơi trên đồng hồ mà không phải chiếc smartphone của mình?’ Tuy nhiên, lịch sử đã cho thấy có những cách đặc biệt bất ngờ để người dùng sẽ tiếp xúc với công nghệ Apple mới, và cách thức tương tác mới sẽ tạo ra khả năng chơi game mới. Thành công của game trên Apple Watch sẽ phụ thuộc việc kết hợp game với những cách thức tương tác mới của công nghệ đeo được.”

Vài nhà sản xuất đang hy vọng sẽ tiên phong trong việc phát triển game “đeo được” và những người khác cũng rất hứng thú với việc thử nghiệm trên một thiết bị mới. Nhưng làm nên những game Apple Watch đầu tiên là công việc không hề dễ dàng cho bất cứ ai.

Bó buộc và kìm hãm

Khi phát hành, mọi game đều được phụ thuộc vào iPhone, và chiếc đồng hồ chỉ có vai trò là một màn hình tương tác cho các ứng dụng chạy trên smartphone này. Các nhà phát triển bên thứ 3 hiện nay chưa thể tạo ra những ứng dụng riêng biệt cho Apple Watch, và về cơ bản điều này khiến cho Apple Watch trở thành một thiết bị “làm nền”.

Ngoài ra, các nhà phát triển cũng không được tiếp cận với đầy đủ bộ tính năng của Digital Crown trên Apple Watch. Nhiều tính năng cao cấp khác của sản phẩm, như Taptic Engine và cảm biến nhịp tim, cũng chưa được Apple bật đèn xanh cho các nhà phát triển khai thác. Có lẽ họ sẽ sớm làm điều này, nhưng hiện tại, về cơ bản mọi ứng dụng, bao gồm cả game sẽ chỉ là bản mở rộng cho các ứng dụng iPhone.

Ảnh minh họa

Nhưng kể cả khi được tiếp cận hoàn toàn với thiết bị và các công cụ bên trong, sẽ cần phải có những bộ óc cực kỳ sáng tạo để có thể vươn tầm cao mới với Apple Watch – nhận định của ông Jim Ying – Phó chủ tịch bộ phận phát hành game tại dịch vụ tin nhắn Tango.

“Hầu hết các nhà phát triển game iPhone đều coi Apple Watch như là một dạng màn hình thứ 2, bởi lẽ vị trí khởi điểm của họ là ở trong không gian smartphone. Họ nhìn vào mô hình kinh doanh đang thành công của mình và thấy được cách mà Apple Watch có thể phát triển nó hơn nữa. Có cả những thử thách dành cho những game riêng biệt như kích thước màn hình và lượng pin. Sẽ cần những bộ óc cực kỳ sáng tạo để những trải nghiệm riêng biệt trên Apple Watch thành công.”

Bản thân Apple Watch cũng tồn tại những vấn đề tự nhiên khi phát triển game và ứng dụng. Các nhà phát triển cho biết animation (chuyển động hoạt hình) không dễ tích hợp vào Apple Watch như vào smartphone. Họ phải sử dụng những hình ảnh nối tiếp theo phong cách cũ để thể hiện animation trên Apple Watch, y hệt như lật từng trang giấy của một quyển sách vậy. Animation mượt yêu cầu nhiều hình ảnh hơn cho quá trình liên tiếp này, và nó ngốn khá nhiều phần cứng.

Một tư tưởng mới

Giống như iPhone và iPad yêu cầu một hệ tư duy khác khi làm game, Apple Watch cũng sẽ cần hướng tiếp cận của riêng mình. Ông Vince Farquharson - giám đốc điều hành Bossa Studios, nhà sản xuất của tựa game sắp phát hành Spy_Watch, nói rằng áp dụng các game theo phong cách iPhone cho Apple Watch là cách tiếp cận sai lầm. “Tôi nghĩ đây là một tội ác,” ông Farquharson cho biết.

“9/10 ý tưởng là sai lầm. Tất cả những ý tưởng truyền thống mà bạn nghĩ ra thật sự sai lầm. Sai, sai, sai hết. Mất quá nhiều thời gian để tương tác với nó, màn hình quá nhỏ để hiển thị, hoặc nó sẽ hút cạn pin. Bạn phải nhìn vào các tính năng và giới hạn để tạo ra điều gì đó hỗ trợ những điểm yếu của thiết bị. Bạn không thể thử cách mà bạn đã tạo game trên một nền tảng khác – đó là con đường tư duy sai lầm. Bạn phải nhìn vào điều độc đáo – điều gì hay ho nhất, và đó là điểm xuất phát của bạn. Đó sẽ là con đường thú vị hơn để phát triển.”

Spy_Watch là môt game nhập vai tương tác có cốt truyện gợi nhớ tới những câu truyện thám hiểm cũ, nơi mà người chơi sẽ đóng vai một điệp viên. Phương thức của Bossa Studios là sử dụng hệ thống thông báo gắn liền của Apple Watch để truyền tải cốt truyện. Ông Farquhason nói rằng những hạn chế ban đầu của Apple Watch là “thú vị” và nó đã giúp kích thích những thử nghiệm mới bên trong studio. Bên cạnh đó, thiết bị đeo tay này cũng có nhiều điểm tốt, ông nhận định.

Ảnh minh họa

“Nó thực hiện vài chức năng tốt hơn những thiết bị khác. Đây là thiết bị chuyển thông báo nhanh nhất tồn tại, vậy nên chúng tôi phát triển để tận dụng điều này cho game hơn là cứ ‘cố đấm ăn xôi’, ép những trải nghiệm truyền thống vào một thiết bị mà khi những trải nghiệm đó được thiết kế còn chưa xuất hiện.”

Robot 5 là một studio hoàn toàn mới, được mở ra với mục đích cụ thể duy nhất là sản xuất game cho Apple Watch, và họ đã có 3 game chuẩn bị phát hành, bao gồm một game nối-3-hàng (match-3 puzzle) và một game bóng đá. Studio này lên kế hoạch cho tới giữa năm sẽ phát hành 10 game cho Apple Watch. Nhà sáng lập Robot 5, ông Peter Chen thừa nhận rằng sẽ còn rất nhiều việc phải làm để thực hiện kế hoạch này.

“Một phần thử thách và giới hạn chính là thời gian,” ông Chen cho biết. “Thêm vào những loại khung hình phức tạp vào game của chúng tôi rất khó khăn và tốn thời gian. Ví dụ, thay đổi màu cảu một quả bóng đá trong một game iPhone có thể chỉ mất vài phút bằng cách thay vài dòng mã. Nhưng trong một game Apple Watch, thay đổi này có thể mất hàng giờ tùy theo số lần quả bóng đó được sử dụng trong các khung hình khác nhau.”

“Thử thách lớn nhất là độ phức tạp của animation. Các game iPhone có thể có animation phức tạp vô cùng, với toàn bộ khả năng điều khiển từng pixel và từng chuyển động của vật thể trên màn hình. Game của Apple Watch không có dạng điều khiển này với pixel và vật thể, vậy nên chúng tối phải cố gắng bắt chước chế độ này.”

Nhiều nhà phát triển đã đề cập tới khả năng phản ứng cho các ứng dụng Watch bên thứ 3, một tác dụng phụ của kết nối dạng client với iPhone. Điều này có nghĩa là những game hành động tốc độ cao có lẽ không phù hợp vào lúc này.

“Thật sự là có một sự delay ở đây, bạn nhấn vào 1 nút trên thiết bị bên thứ 3 thì phải vài tích tắc sau hành động của nút đó mới được thực hiện. Apple chắc chắn sẽ khắc phục vấn đề này khi phát hành hoặc một thời gian ngắn sau đó. Nhưng chắc chắn sẽ vẫn có sự delay khi bấm nút trên nhứng ứng dụng bên thứ 3, bởi lẽ nút đó sẽ phải đi từ Apple Watch qua Bluetooth tới iPhone, rồi từ iPhone truyền lại tới Apple Watch.”

Ông Aki Järvilehto, CEO của Everywear Games và nhà phát triển của tựa game nhập vai viễn tưởng trên Watch mới – Runeblade, nhận định rằng sự thay đổi trong hệ tư tưởng là trở ngại lớn hơn bất kỳ giới hạn kỹ thuật nào.

Ảnh minh họa

“Hạn chế kỹ thuật thì đơn giản chúng ta phải chấp nhận và tìm cách học hỏi thông qua thử nghiệm và phát hiện lỗi.Trên điểm nhìn phát triển, thay đổi lớn nhất chắc chắn chính là thay đổi trong tư tưởng. Game trên smartwatch sẽ phải hòa nhập vào cuộc sống của chúng ta một cách tự nhiên. Chúng cần phải được chơi một cách dễ dàng và vui vẻ. Đó là một thay đổi cốt lõi và một câu hỏi hoàn toàn mới cần lời giải đáp: Làm cách nào để làm người dùng vui chỉ trong vòng 5 – 15 giây? Làm thế nào bạn truyền tải 1 trải nghiệm gameplay phát triển qua từng ngày, từng tuần, từng tháng?”

Ngắn gọn và đơn giản

Kể cả khi những game đầu tiên này ra mắt trên Apple Watch, các nhà phát triển đã ý thức được về thời gian của chu kỳ gameplay. Nhiều nhà phát triển cho biết rằng mục tiêu của họ là chu kỳ 15 giây hoặc ít hơn cho lứa phát hành đầu tiên này. Nhưng vấn đề này phần nhiều là về sự thoải mái và thưởng thức của người chơi hơn là những hạn chế kỹ thuật.

Eyes Wide Games, nhà phát triển Watch This Homerun, đã nhận định từ thời gian đầu rằng việc để người chơi giơ tay dí vào mặt sẽ không thể nào thành công được, và lý do này đã dẫn tới mở ra một phong cách gameplay hoàn toàn mới.

“Trong giai đoạn đầu phát triển, chúng tôi đã xây dựng một mô hình nguyên cỡ để đeo xuyên suốt cả ngày để tạo cảm giác có thể chơi bất cứ khi nào chúng tôi giơ tay lên,” CEO Stephen Griffin cho biết. “Dựa trên trải nghiệm đó, hai vấn đề trở nên rõ ràng: Không hề thoải mái chút nào khi phải giơ tay liên tục trong một khoảng thời gian dài, và thứ hai là thật sự tự nhiên khi giơ tay lên và chỉ liếc qua nó rồi hạ xuống giống như bạn vẫn làm với một chiếc đồng hồ bình thường.”

Ảnh minh họa

“Những kết luận của chúng tôi sau đó đã được xác nhận khi nghe được tin đồn rằng Apple gợi ý khoảng thời gian sử dụng 10 giây cho những ứng dụng Apple Watch tại phòng phát triển.Mặc dù nó ngắn hơn so với những gì chúng tôi đã dự tính, điều này giúp chúng tôi không còn phải phỏng đoán nhiều về những thứ mình sẽ phải cho vào game.”

Và cuối cùng, đội của Griffin đã hướng tới một phong cách game mới.

Ông Griffin cho biết thể loại game ngắn này đã không thể được áp dụng trên điện thoại di động bởi thời gian cần để lôi nó ra, mở khóa, bắt đầu ứng dụng, và chạy game. Nhưng có thể những trải nghiệm chơi ngắn này sẽ được xây dựng để cân bằng nhiều thời gian chơi hơn trong quá trình lâu dài.

“Chúng chắc chắn là những trải nghiểm rút gọn cần thiết; tuy nhiên, chúng tôi thấy chúng nghiêng về những trải nghiểm tập trung được liên kết với nhau để tạo nên một trải nghiệm chơi lớn hơn. Thay vì 5 phút trải nghiệm liên tục, bạn sẽ có 20 trải nghiệm 15 giây. Thú vị hơn, chúng tôi nghĩ rằng những trải nghiệm 15 giây này sẽ phù hợp hơn với một người chơi bận rộn hơn là những trải nghiệm từ 3 đến 5 phút trên di động, và cuối cùng thậm chí sẽ có nhiều thời gian chơi hơn.”

Ông Griffin tin rằng khả năng tiếp cận dễ dàng hơn của Apple Watch có thể sẽ giúp nó dần dần thay thể game mobile.

“Xét về số lượng chu kỳ chơi và tổng thời gian chơi, tôi nghĩ rằng các game của Apple Watch sẽ thay thế game mobile với tất cả mọi người sở hữu nó, giống như các game mobile casual đã thay thế game casual trên desktop. Chung quy là ở nơi mà mọi người sẽ dành thời gian của mình.”

(còn tiếp)

>>Top 20 game PC phổ biến nhất Âu - Mỹ trong tháng 4/2015