Tadhg Kelly, một diễn viên trẻ người Mỹ, đã từng có một câu nói khá hay về cái chết trong video game: “Cái chết là nguyên nhân của sự tập trung và tạo ra thay đổi. Không có cái chết thì game sẽ không còn mục tiêu nữa. Không còn lí do để cầm vũ khí lên và cũng không còn sự tiến bộ. Không có cái chết thì cũng không có chiến thắng”.

Quả thật, chết hay mất mạng là một khái niệm không thể thiếu trong trò chơi điện tử. Cái chết khiến bạn phải cố gắng, phải cần thận và phải từng bước cải thiện kĩ năng của bản thân. Nó cũng mang tới niềm vui thực sự mỗi khi bạn dành chiến thắng. Sự quan trọng của cái chết trong game là không cần phải bàn cãi. Hôm nay, chúng ta sẽ nói về những cái chết “thật”, hay còn được gọi là “permadeath”.

Đối với những ai chưa biết, permadeath là kiểu chơi mà bạn chỉ có một cơ hội duy nhất để hoàn thành game. Việc mất mạng sẽ khiến toàn bộ những tiến trình hiện tại của bạn bị hủy và cá những file save cũng sẽ bị tự động xóa. Đây thực ra không phải là điều mới mẻ gì, chế độ này đã xuất hiện từ thời Diablo II, và cũng chính game này đã khiến permadeath trở thành một thuật ngữ mới trong làng gaming. Lùi về xa hơn, những máy game thùng cũ cũng có thể coi là một dạng permadeath. Nếu bạn chết và hết tiền để mua xu, thì thế là xong. Bạn sẽ không thể chơi tiếp và cũng không có save để mà load. Tất cả những cố gắng của bạn coi như đi tong.

Batman: Arkham Origins cũng là một game có chế độ chết vĩnh viễn. Vì đây là một game được khá nhiều người đánh giá cao nên permadeath trong game cũng có những nét rất đặc trưng và chúng ta sẽ tìm hiểu về nó để làm rõ hơn về ảnh hưởng của kiểu chơi này đối với trải nghiệm gaming.

Trong Batman: Arkham Origins, sau khi hoàn thành chế độ New Game+, bạn sẽ unlock được một chế độ mới có tên “I am the Night”. Độ khó của chế độ này nằm ở khoảng Hard, nhưng một lần chết, toàn bộ file save của bạn sẽ tự động bị xóa. Bạn đã nhiều lần phá đảo game này, và cực kì tự tin vào khả năng stealth và combat của mình? Bạn lao vào hàng tá tên địch và đánh giết như chỗ không người? Vậy hãy thử thưởng thức “I am the Night”. Chế độ này sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm rất thú vị.

Rất nhanh chóng, bạn sẽ mất đi sự tự tin của mình. Chỉ cần một viên đạn bắn tỉa chuẩn xác, hay một lần bất cẩn trong combat, bạn sẽ phải lại hì hụi chơi lại từ đầu. Thực sự, đây không phải là một cảm giác dễ chịu cho lắm. Càng về những level sau, độ khó của game tăng lên, bạn sẽ càng dễ mất mạng. Điều đó cũng có nghĩa quãng đường bạn phải bắt đầu lại càng dài dằng dặc hơn. Để phá đảo chế độ này, chắc chắn bạn sẽ phải mất nhiều thời gian hơn gấp chục lần một lần phá đảo bình thường.

Vậy tại sao bạn lại phải tiếp tục? Tại sao lại phải cứ là chế độ permadeath đáng ghét này? Về cơ bản, gameplay cũng không có gì thay đổi, X vẫn là tấn công, Y vẫn là đỡ đòn. Cũng không hề có một bí mật nào khác cho bạn khám phá cả.

Dù gameplay vẫn vậy, nhưng động lực chơi game của bạn sẽ thay đổi, và thay đổi một cách đột ngột. Một trong những điểm làm người ta yêu thích series Arkham là game làm bạn cảm thấy mình được hóa thân thành một Batman đúng chất, và cảm giác đó trở nên rõ ràng hơn hết trong chế độ “I am the Night”. Cũng giống như Batman “thật”, bạn sẽ phải dùng đến toàn bộ kĩ năng cũng như sự kiên nhẫn, tính nhẫn nại của mình để hoàn thành nhiệm vụ. Chỉ một sai lầm, một khoảnh khắc bất cẩn, một cú bắn may mắn của một tên tội phạm và tất cả sẽ chấm dứt.

Mỗi cuộc đối đầu sẽ là một cuộc chiến sinh tử đúng nghĩa, và mỗi chiến thắng sẽ mang đến cảm giác cực kì thỏa mãn. Bạn sẽ phải cẩn trọng hơn trong mỗi quyết định của mình. “I am the Night” làm cho game trở nên nghiêm trọng hơn về mọi mặt.

Nhìn chung, mặc dù là một chế độ cực kì khó thế nhưng điểm cốt lõi của permadeath không phải ở sự thử thách mà là sự thay đổi về "thái độ" của người chơi game.Với những điều kiện khắt khe như vậy, bạn sẽ phải chơi game với tâm lý toàn khác. Trong những chế độ bình thường của Arkham Origins, có nhiều người có thể sẽ lao vào tẩn bất cứ đám tội phạm nào gặp trên đường. Thế nhưng, trong “I am the Night”, mỗi tên tội phạm sẽ là một nguy cơ tiềm ẩn, vì vậy bạn sẽ phải cân nhắc kĩ càng xem liệu có đáng để lao vào không.

Khi chơi theo hướng hành động lén lút, thông thường bạn hay có thói quen thực hiện những pha knock out đẹp mắt. Thế nhưng giờ đây, ưu tiên hàng đầu sẽ là bất cứ thứ gì có hiệu quả nhất, ít gây chú ý nhất để bạn có thể thoát đi một cách an toàn. Bạn sẽ không đê ý nhiều đến các Achievement hay sự đẹp mắt nữa, mà phải để ý đến việc làm thế nào để sống sót và ngăn chặn Joker. Tư tưởng này rất giống với tư tưởng chủ đạo của Batman, và việc chơi với chế độ này mang đến cho bạn cảm giác được khoác lên tấm áo choàng đen và hóa thân thành một Kị sĩ Bóng đêm thực thụ.

Khi đã được thử qua permadeath, bạn mới nhận thấy hầu hết những game hiện nay đều có thể vượt qua theo kiểu “có công mài sắt có ngày nên kim”, hay nói cách khác, kĩ năng không quan trọng, mà quan trọng là may mắn và sự kiên nhẫn của bạn. Như trong Call of Duty, nếu mắc kẹt trong một nhiệm vụ, bạn chỉ cần kiên nhẫn thử đi thử lại, rồi có lúc cũng sẽ vượt qua được. Bạn xông thẳng vào, nhìn xem có gì sẽ xảy ra, rồi chết và quay lại checkpoint, sau đó tiếp tục cuộc chơi với sự tự tin sau khi đã biết trước kẻ địch sẽ ở góc nào.

Thế nhưng, khi một sai lầm nhỏ nhất sẽ dẫn đến hàng tá giờ chơi bị bỏ phí, đó mới là lúc bạn thực sự bắt đầu “chơi” đúng nghĩa. Bạn bắt đầu buộc phải tính toán một cách cẩn thận từng bước đi. Bạn không thể chăm chăm đẩy nhanh cốt truyện nữa, và có thể cảm nhận hoàn toàn những gì tinh túy nhất của game.

Không phải game nào cũng phù hợp với permadeath. Chế độ này thích hợp nhất với những game có cơ sở gameplay vững chắc. Để người chơi có thể chấp nhận tình nguyện bị tra tấn trong permadeath thì gameplay chắc chắn phải thú vị và hấp dẫn. Đó là lí do tại sao permadeath lại cực kì phù hợp với những game như Diablo, DayZ, Xcom và Arkham series, những game đều có gameplay rất tuyệt vời và có thể khiến game thủ chơi đi chơi lại mà không chán. Nhìn chung, permadeath là một ý tưởng khá điên rồ, nhưng chính sự điên rồ này lại có thể mang đến cho các game thủ hardcore những niềm vui và cảm xúc không thể tìm được ở đâu khác.

Bạn có suy nghĩ gì về permadeath? Một chế độ cần thiết hay một sự lãng phí thời gian vô ích? Hãy tham gia bình luận ở phía dưới.