Nếu các bạn có dịp tới Nhật Bản vào những thời điểm mà các sự kiện trong nước đang diễn ra, bạn có thể dễ dàng nhận thấy họ thường mua những Engimono (biểu tượng may mắn) mang tính địa phương, như Shisa của Okinawa, Kiji-uma của Kumamoto, tượng Shigaraki-yaki No Tanuki của quận Shiga, hay Akabeko của tỉnh Fukushima... Nhưng nếu nhắc đến biểu tượng may mắn mang tính quốc dân, người ta chắc chắn sẽ nhắc tới 2 thứ: tượng Mèo Thần Tài - Maneki Neko và búp bê Daruma.

Trong đó, Mèo Thần Tài chính là biểu tượng may mắn có sức phổ biến nhất, cũng như nổi tiếng trên toàn thế giới. Vậy, những chú mèo đáng yêu này có nguồn gốc như thế nào, và có nên tặng nó vào dịp năm mới - năm Canh Tý hay không? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

1. Nguồn gốc

Vào khoảng thế kỉ 17 (thời Edo, cụ thể là thời kỳ Mạc Phủ Tokugawa), có một vị thầy tu nghèo khổ sống ở một ngôi đền nhỏ tại Tokyo. Dù cuộc sống rất khó khăn, ông vẫn chia sẻ phần ăn ít ỏi của mình cho chú mèo cưng của mình là Tama. Một ngày nọ, lãnh chúa Nakaota Ii của quận Hikone trên đường đi săn bỗng gặp cơn mưa bão đã đến trú chân ở một cái cây to gần đền.

Lãnh chúa Nakaota Ii.

Ông để ý thấy chú mèo giơ một chân lên như đang vẫy gọi ông vào đền. Tò mò, ông rời chỗ nấp, tiến về phía đền để nhìn cho rõ hơn chú mèo kì lạ kia. Cùng lúc đó, một tia chớp giáng xuống đúng chỗ cái cây mà ông vừa đứng. Mang ơn chú mèo, vị lãnh chúa trở thành người bảo trợ cho ngôi đền, sửa chữa nó trở nên khang trang hơn và đổi tên thành đền Gotokuji vào năm 1697. Khi Tama chết, chú được chôn trong nghĩa địa dành cho loài mèo ở trong đền và bức tượng Maneki Neko được làm để tưởng nhớ chú mèo đặc biệt này đã ra đời từ đó.

Những bức tượng Maneki Neko tại đền Gotokuji.

Bên cạnh đó, vào năm 2007 thì chính quyền thành phố Hikone đã tạo ra 1 linh vật để đánh dấu sự kỷ niệm 400 năm kể từ khi lâu đài Hikone được xây dựng. Linh vật này là chú mèo Hikonyan, nhân vật giành giải nhất trong cuộc thi bỏ phiếu mở của các linh vật khác vào năm 2010. Nhưng dĩ nhiên, Hikonyan còn lâu mới có thể sánh với "tiền bối" Mèo Thần Tài rồi.

Hikonyan, linh vật lấy cảm hứng từ Maneki Neko

II. Ý nghĩa và phân loại

Tên gọi Maneki Neko (kanji: 招き猫 hiragana まねきねこ) có thể hiểu là Mèo Vẫy Gọi hoặc Mèo Chiêu Tài (Chữ 招 âm Hán-Việt là Chiêu, chữ 猫 là Miêu [neko - ねこ]). Kể từ khi xuất hiện, Maneki Neko được coi là biểu tượng của may mắn, đem đến vận may cho gia đình và những cửa hàng đặt bức tượng ở cửa ra vào. Nếu có dịp đến thăm nước Nhật, bạn sẽ bắt gặp hình ảnh của chú mèo này ở hầu hết các cửa hàng, công ty hay ngân hàng tại đây. 

Mèo thần tài thường được làm vẫy chân trái hoặc cả hai chân trước. Sự quan trọng của việc vẫy bên trái hay bên phải tùy thuộc vào thời gian và địa điểm. Người ta tin rằng mèo vẫy chân trái sẽ rước được nhiều khách hàng và duyên lành, còn vẫy chân phải sẽ mang lại may mắn và tài lộc. Mèo đưa cả hai chân lên thì mang ý nghĩa là bảo vệ, giúp cho gia sự, việc kinh doanh luôn bình an, thuận lợi.

Được biết, mèo giơ chân trái thường được cho là mèo cái, thích hợp để trưng bài tại những địa điểm buôn bán, kinh doanh; còn mèo giơ chân phải thường được cho là mèo đực, thích hợp để trưng bày tại văn phòng và trong nhà.

Màu sắc của những chú mèo may mắn cũng mang những ý nghĩa đặc trưng riêng. Mèo thần tài truyền thống chính là loài mèo tam thể đuôi cộc đuôi đặc trưng của Nhật Bản với ba màu trắng, vàng, đen. Tuy nhiên, mèo thần tài ngày nay lại có nhiều màu sắc đa dạng hơn. Ví dụ, màu đen sẽ mang đến sức khỏe, xua đuổi tà ma; màu đỏ sẽ mang lại may mắn, bình an, sự thành công trong các mối quan hệ như tình đồng nghiệp, tình yêu; màu vàng tượng trưng cho sự giàu sang, tiền của đầy nhà.

Tuy nhiên, mèo tam thể vẫn là mèo thần tài phổ biến nhất và đem lại nhiều may mắn nhất

III. Sự phổ biến

Không giống như búp bê Daruma, Mèo Thần Tài có sự "phủ sóng" mạnh mẽ hơn nhiều. Ngày nay, bạn có thể dễ dàng thấy hình ảnh của chúng xuất hiện tại khắp mọi nơi, như những cửa hàng hay khu trung tâm thương mại. Và như thế, việc tặng, hay mua Mèo Thần Tài trong năm Canh Tý cũng không hề khiến cho ý nghĩa, phong thủy bị ảnh hưởng đi, mà ngược lại còn mang may mắn tới cho gia chủ.

Bài viết tham khảo tư liệu từ trang meothantai.net