Khi đọc các trang tin anime hiện nay các bạn thường nghe nhiều sự than phiền về vấn đề lương họa sĩ ví dụ như các họa sĩ có mức thu nhập thấp trong khi phải làm việc quá giờ đến nỗi phải nhập viện. Nỗi lo sợ rằng tình trạng này càng nghiêm trọng sẽ khiến ngành công nghiệp anime bị sụp đổ đã trở thành một vấn đề nổi cộm trong cộng đồng anime với nhiều luồn ý kiến khác nhau.

1. Mức lương của cả ngành công nghiệp, của tất cả họa sĩ vẽ anime đều thấp như nhau? Không!

Sai lầm thứ nhất khi nhận định về vấn đề lương họa sĩ đó là nghĩ rằng do ngành công nghiệp làm ăn thua lỗ, không đủ lợi nhuận để trả lương cho các họa sĩ và nghĩ rằng người nào cũng lương thấp như nhau.

Thì toàn ngành công nghiệp đang tăng trưởng đều liên tục trong 7 năm qua, tăng đến 108%/năm. Tức là ngành công nghiệp vẫn đang đều đặn tạo ra lợi nhuận chứ không phải trong tình trạng thua lỗ như một số trang đưa thông tin sai lệch.

Thứ hai đó là trong ngành công nghiệp các họa sĩ người ta cũng phân chia theo nhiều cấp bậc chứ không phải ai ai cũng có mức lương như nhau. Đến đây thì các bạn phải biết rằng để làm ra một cảnh trong một bộ anime thì các họa sĩ thường phải vẽ khoảng 10 khung hình tương ứng với mỗi giây.

Trong đó người ta chia ra làm hai loại khung hình, một đó là "key frames"- các khung hình chính, những khung hình này sẽ quyết định tính chất của chuyển động trong cảnh đó.

Thứ hai đó là "in-between frames", các khung hình phụ thêm vào cho đủ số lượng khung hình yêu cấu và cho chuyển động thêm chi tiết. Các bạn tưởng tượng cũng giống như việc người ta phác thảo vẽ sơ qua rồi, ta chỉ đồ lại và thêm chi tiết cho sống động hơn.

Các khung "key frames" có vai trò quan trọng hơn nên thường được các animtor có kinh nghiệm và tài năng vẽ, còn các "in-between frames" chỉ được xem như công việc gia công nên có thể chỉ được những người mới vào nghề họa sĩ, những người làm part-time, hay những người đến từ các nước có nhân công rẻ như Philiphines đảm nhận.

Đây là các "in-between frames" bị vẽ ẩu để nộp cho nhanh cho thấy rằng chất lượng của các "in-between animators (bán thời gian)" thay đổi rất thất thường so với các "key animators(chính)". Và từ đó dẫn đến vấn đề lương bổng của 2 loại họa sĩ này khá là chênh lệch nhau.

Còn đối với những người giữ vai trò càng lớn trong một dự án anime như các đạo diễn hình ảnh, hoạt họa, đạo diễn chính, producer thì tiền lương sẽ càng tăng tiến nhanh chóng.

Cụ thể thì mình có 1 hình minh họa về phân bậc tiền lương đi cùng với bài viết này. Trong đó những người được trả lương thấp nhất là các họa sĩ từ những nước nhân công rẻ như Philiphines với mức lương trung bình 8500$/năm tương ứng với 700$/tháng hay 16 triệu/tháng, một mức lương nghe khá hấp dẫn với người việt mình nhưng mà các bạn nhớ đây là nhật bản như thủ đô Tokyo với mức thuê nhà giá trên trời thì cũng khó khăn để xoay sở cuộc sống.

Producer, người quản lý toàn bộ dự án anime, sẽ có mức lương lên đến 140 triệu/tháng. Còn những người có mức thu nhập khủng nhất toàn ngành công nghiệp chính là các seiyuu (diễn viên lồng tiếng) với mức lương cực khủng, có thể lên đến 1 tỷ 300 triệu/tháng! Bởi vì ở các seiyuu nổi tiếng có thể xem như tương tự như các idols hay diễn viên hạng A. Họ không những tham gia lồng tiếng cho anime mà họ còn tham gia các event quảng bá cho bộ anime đó là thậm chí là tổ chức show diễn ca nhạc của riêng mình nữa.

Do đó, trong bài viết muốn nhấn mạnh với các bạn về vấn đề lương họa sĩ đó là, cốt lõi của vấn đề này không phải là lương thấp mà là SỰ BẤT BÌNH ĐẲNG trong phân chia lương và phân chia lợi nhuận kiếm được của ngành công nghiệp.

Phần lớn lợi nhuận thu được sẽ được chảy vào túi của những người có chức quyền, vai trò lớn trong ngành công nghiệp, còn các họa sĩ mới vào nghề, sẽ phải ngậm ngùi chịu đựng đồng lương chỉ đủ sống qua ngày. Nhiều trang chỉ đưa tin rằng lương của họa sĩ thấp mà không chỉ rõ ra sự bất bình đẳng này dẫn đến nhiều người hiểu rằng ngành công nghiệp anime rất là nghèo nàn.

Thực tế các đạo diễn chính, producer nổi tiếng không những đủ sống mà có thể dư dã đến mức có thể đi du lịch, tham gia các hội chợ anime lớn trên thế giới như anime expo tại Mỹ để quảng bá cho những dự án anime của mình.

Bạn đọc có thể thảo luận về chủ đề này cũng như tác phẩm manga - anime khác tại ĐÂY.