Quay lại vài năm trước đây, khi mà nền tảng Symbian của Nokia chiếm thị phần rất lớn ở Việt Nam và khái niệm smartphone chỉ xoay quanh một số mẫu điện thoại chạy Windows Mobile với giá trên trời. Vào thời điểm đó các nhà phát triển không mặn mà lắm khi phát triển các tựa game đỉnh vì nhiều lí do khách quan và chủ quan như phần cứng không phát triển. Cứu cánh duy nhất của những game thủ lúc bấy giờ là giả lập GBA trên những chiếc điện thoại Symbian (Huyền thoại N-Gage không thể không được nhắc đến ở đây) và các tựa game Java.
Lúc Internet chưa đạt tốc độ cao và chúng ta cũng không có sẵn các App Store, Google Play phục vụ… tận răng như hiện giờ, việc tìm các trò chơi chất lượng và dung lượng cao khá khó khăn. Game Java là một ngôi sao sáng lúc bấy giờ với dung lượng cực kì nhẹ nhàng và tương thích tốt với gần như các features phone. Game Java có thể tải về dễ dàng thông qua kết nối GPRS hoặc đơn giản hơn cho nhiều người là đem máy ra tiệm cài với cái giá 10 đến 15 nghìn Đồng mỗi game.
Một điều chắc chắn là số lượng game thủ lúc bấy giờ không nhiều, chỉ tập trung một cộng đồng nhỏ trên các diễn đàn nổi tiếng, và việc tìm ra một anh chàng ngồi quán café cặm cụi chơi game có phần hiếm hoi. Đã gần cuối năm 2012 (nói như vậy hoàn toàn không có nghĩa là trái đất sẽ diệt vong!!!) , liệu có mấy ai còn để ý đến các tựa game Java huyền thoại như Sky Force một thời? Liệu có phải game Java đã tuyệt chủng?
Qua một khảo sát nhỏ trên các diễn đàn công nghệ nổi tiếng và lâu đời, GameK đã có kết quả rất bất ngờ khi game Java ở Việt Nam vẫn chiếm thị phần rất lớn: khoảng 70%, một con số khó tin. Chỉ tính riêng ở Việt Nam các nhà sản xuất game đã thu về lợi nhuận rất lớn từ game Java, chiếm một phần chủ đạo trong các báo cáo tài chính hàng năm. Vậy nguyên do từ đâu khi game Java đang lạc lõng và gần như chúng ta không cảm nhận được sự tồn tại của chúng lại có những con số ngạc nhiên như vậy?
Tivi vẫn hàng ngày ra rả các quảng cáo GPRS với các game Java có phần đẹp mắt và hấp dẫn. Nhưng những gì chúng ta nhận về lại là những phiên bản rút gọn và đồ họa kệch cỡm hoàn toàn không đúng mô tả. Đó chắc chắn không phải là nguồn thu chính khi người sử dụng một lần bị lừa là quá đủ. Thêm nữa, với sự phát triển của Internet, chỉ vài cái click chuột là chúng ta đã có thể tải game về rất nhanh, hoặc chỉ vài bước ra tiệm điện thoại với giá khá rẻ.
Đừng nhìn ngoài đường khi những iPhone, HTC, Samsung, Sony xuất hiện quá nhiều mà quên đi sự hiện hữu của một phần lớn các Nokia hay những chiếc máy chạy Symbian. Ở Việt Nam, đây chính là nhân tố chính để các nhà phát triển lớn như Gameloft đầu tư vào. Hầu như các tựa game nổi tiếng như Avatar, Asphalt, thậm chí cả Fruit Ninja (Không phải của HalfBrick) đều xuất hiện trên các feature phone này. Bằng cách móc ngoặc với nhà mạng hoặc đưa lên Ovi Store(Nokia) với giá khá rẻ, họ đã nhận về một phần lớn lợi nhuận. Nhưng đây vẫn chưa phải yếu tố chính.
MMO chính là cứu cánh của các nhà phát triển tại Việt Nam. Dạo gần đây, đã có rất nhiều các tựa game MMO thuần việt trên nền Java như Minh Châu, Túy Giang Hồ của MC Corp, Phong Thần của FPT, Kỳ Tiên Online của PlayPark. Những tựa game nói trên đều thu hút một số lượng lớn các game thủ sử dụng feature phone, do tính chất MMO, nhiều game thủ sẵn sàng nạp tiền vào để sở hữu đồ khủng hoặc thứ hạng cao. Các MMO java nổi tiếng này đều được đầu tư trang chủ hoành tráng không kém gì một game MMO trên PC thứ thiệt, thậm chí có cả hệ thống hỗ trợ riêng và hệ thổng Event cập nhật liên tục.
Một nghịch lý trớ trêu, các game thủ sỡ hữu smartphone iOS, Android thường rất ít khi bỏ tiền vào game vì các lý do như không có thẻ tín dụng hoặc tâm lí… ăn chùa. Trong khi đó, các tựa game MMO Java tại Việt Nam lại được bổ sung sẵn hệ thống IAP ngay trong game cực kì dễ dàng, chỉ cần nhập số thẻ hoặc sử dụng ngay chính tài khoản điện thoại của người chơi là có thể nạp tiền nhanh chóng. Về lâu dài, đây là cách làm cực kì thông minh và có lợi của nhà sản xuất khi tận dụng được môi trường và tâm lý của chính người Việt Nam.
Ít ra cho đến thời điểm này, những game thủ sở hữu các feature phone vẫn có thể mỉm cười: Game Java chưa chết. Nhưng trong vài năm tới đây, nếu chúng ta qua được năm diệt vong 2012, khi Android, iOS và Windows Phone 8 độc tôn, liệu game java có còn xuất hiện? Ngay cả Nokia, một hãng có số lượng feature phone áp đảo tại Việt Nam đã có động thái tập trung vào Windows Phone 8 và các điện thoại giá rẻ, dễ dàng thấy các điện thoại chạy Symbian đang dần dần biến mất và ra mắt rất hạn chế.
Có thể hai hay vài năm nữa thôi, các tựa game Java chỉ còn là dĩ vãng và nằm ở một góc nào đó trong viện bảo tàng như tiền thân của những siêu phẩm đồ họa mà chúng ta được thưởng thức ngày nay cũng như trong tương lai.
