Vì sao Google không bận tâm đến doanh thu kém cỏi của Android?

Trong tuần qua có một thông tin gây ngạc nhiên trong làng công nghệ thế giới. Đó là việc tờ Guardian của Anh phanh phui một thông tin gây khá nhiều bất ngờ, cho thấy doanh thu từ Android của Google cực kì kém cỏi. Theo Guardian, sau hơn 3 năm ròng ra mắt kể từ năm 2008 đến nay, doanh thu của Android chỉ đạt vẻn vẹn 550 triệu USD. Thông tin này được phát lộ từ những tài liệu liên quan đến các vụ kiện tụng giữa gã khổng lồ tìm kiếm với hãng công nghệ Oracle.

Điều gây ngạc nhiên là ở chỗ con số này có thể nói là quá bé nhỏ so với doanh thu từ mảng di động nói chung mà Google thu đạt được hàng năm, lên tới 2,5 tỷ USD. Theo những thông tin được "phát lộ", doanh thu ở mảng này của Google chủ yếu đến từ dịch vụ tìm kiếm trên iOS và quảng cáo qua công ty con AdMob của hãng. Tuy nhiên, điều này có lẽ không gây ngạc nhiên nếu chúng ta theo sát các diễn biến trên thị trường di động. Trong nhiều năm qua, lượng người dùng iOS lướt web, tải ứng dụng, tìm kiếm... với một khối lượng nhiều hơn rất nhiều lần so với người dùng Android. 

Sẽ là sai lầm nếu qua con số này để khẳng định rằng Google đã thất bại khi đầu tư vào Android khi mà hãng kiếm được nhiều tiền hơn từ đối thủ hơn là từ HĐH của chính mình. Liệu Google có muốn kiếm tiền từ Android? Tất nhiên là có. Thế nhưng với Android, tiền không phải là mục đích duy nhất của Google. Ở một tầm xa hơn, Android là một bức tường phòng thủ của gã khổng lồ tìm kiếm, một công cụ không phải bị thúc đẩy chủ yếu bởi doanh thu và lợi nhuận.

Chúng ta hãy nhớ lại vào năm 2007 vào một ngày có thể coi là mốc quan trọng trong lịch sử ngành công nghệ. Vào tháng 1 năm đó, Apple trình làng chiếc iPhone đầu tiên, đánh dấu một thời kì mới của những chiếc điện thoại thông minh với màn hình cảm ứng điện dụng thay cho những chiếc điện thoại dùng bàn phím vật lý hay cảm ứng điện trở trước đó. Vào tháng 11, Google và các đối tác ra mắt Android và Open Handset Alliance (một dự án cho lập trình viên), cam kết cung cấp miễn phí hệ điều hành di động này cho các công ty sản xuất phần cứng và nhà mạng để cạnh tranh với iPhone.

5 năm sau đó, Android chính là vật cản lớn nhất của Apple trong việc thống lĩnh thị trường di động. Tất cả những gì Google kỳ vọng là hãng sẽ cung cấp các công cụ để tạo ra một hệ điều hành mở nhằm cạnh tranh lại với một nền tảng iOS đóng mà Apple đã làm với iOS. Với Google, càng có nhiều người dùng Android để lướt web, hãng càng có nhiều cơ hội để bành trướng thị phần tìm kiếm trên thiết bị di động mà không phải phụ thuộc quá nhiều vào iPhone hay các iDevice khác. 

CEO Tim Cook của Apple từng nhắc nhở rằng chúng ta vẫn đang ở trong "thời kì đầu" của cuộc cách mạng điện toán di động. Có hàng tỷ người trên thế giới còn chưa biết đến khái niệm smartphone và trong những năm còn lại của thập kỷ, chúng ta có thể chắc chắn một điều rằng người dùng sẽ có ít nhất 2 sự lựa chọn: iOS và Android.

Thử hình dung xem nếu không có Android, chúng ta sẽ đang ở đâu. Một điều còn gây khá nhiều tranh cãi là Android thực ra đang "giết chết" dần phần còn lại của ngành công nghiệp di động (RIM là một ví dụ) hơn là đối thủ của Apple. Tuy nhiên, thành công của Android cho thấy thế giới đã được tiếp cận 1 hệ điều hành di động hiện đại "mở" hơn so với iOS của Apple. Một điều chắc chắn là Android không hoàn toàn "mở" như Google tuyên bố, nhưng về cơ bản, Android là một nền tảng mở hơn 

Không còn phải nghi ngờ gì ở sự thật rằng Android có thể làm thất vọng những người dùng muốn có một trải nghiệm tuyệt vời nhất trên thiết bị di động. Mặc dù Android đã được cải tiến tốt hơn rất nhiều theo thời gian, có vẻ như nó vẫn được thiết kế bởi máy móc hơn là từ con người

Nhưng vai trò của Android được đánh giá cao hơn là ở mặt đại diện cho sự cạnh tranh của nó. Không có bất cứ một công ty nào khác có khả năng phát triển một nền tảng đủ mạnh để cạnh tranh Apple. RIM đang chơi vơi trên đỉnh đá, HP đã từ bỏ WebOS, còn Microsoft và Nokia vẫn đang mới bắt đầu hợp tác để phát triển Windows Phone. Chủ tịch Eric Schmidt của Google từng phát biểu rằng Google đang ở một vị trí mà hãng muốn một điều rằng "tính độc quyền sẽ không còn xảy ra nữa", ngụ ý rằng Google là yếu tố giúp Apple không thể trở thành "kẻ độc quyền" trên thị trường di động.

Ngay cả nếu Google tạo ra doanh thu từ Android nhiều hơn là doanh thu kiếm được từ iPhone, doanh thu mảng di động của công ty (2,5 tỷ USD) vẫn chỉ là một phần nhỏ của bức tranh tài chính tổng thể của hãng (38 tỷ doanh thu trong năm 2011) và Android vẫn là hệ điều hành duy nhất được đánh giá là "hiện tượng" từ cuối 2010 đến năm 2011. Google đã phát triển theo cách hài hòa trong bức tranh tài chính của mình, và như Tim Cook từng nói, khi mà sự phát triển của thị trường di động vẫn đang còn rất tiềm năng, công ty sẽ còn nhiều cơ hội hơn nữa với Android.

Điều này không giống như việc Microsoft "đổ tiền xuống cống" với Bing trong nỗ lực giành lại thị phần tìm kiếm từ Google của Microsoft. Android đang là hệ điều hành di động hàng đầu và vẫn đang tiếp tục phát triển. Và ngay cả khi nó không mang lại nhiều tiền cho Google như iOS, Apple sẽ rất khó để "bỏ rơi" Google. Thị phần tìm kiếm di động của Google hiện đã lớn hơn thị phần tìm kiếm trên máy bàn truyền thống. Và nếu như Apple nghĩ đến việc cấm các dịch vụ của Google trên thiết bị của mình, đó sẽ là lúc các cơ quan chống độc quyền lên tiếng. 

Google sẽ có 1 năm 2012 với nhiều điều phải lo nghĩ, nhưng chiến lược kinh doanh của Android sẽ không phải là mối bận tâm trong số đó.