Apple sẽ như thế nào trong 3 năm nữa? (Phần 1)

Hầu hết các nhà nghiên cứu cho rằng sẽ không có nhiều thay đổi với Apple trong vài năm tới khi mà Jobs và ban điều hành đã lên kế hoạch sản phẩm từ trước đó. Tuy nhiên câu hỏi đặt ra ở đây là: Chuyện gì sẽ xảy ra khi các kế hoạch sau này trở nên bất cập?

 

Apple – công ty có giá trị lớn nhất nhì thế giới – luôn là công ty đi đầu trong công nghệ. Các sản phẩm tân tiến nhất như iPod, iPhone và iPad làm nên sự khác biệt giữa Apple và các công ty công nghệ khác trên thị trường. Và thành công ấy 1 phần lớn là nhờ vào Steve Jobs – người luôn quan tâm đến cả các chi tiết nhỏ nhất. Vic Gundotra của Google cho biết Jobs đã từng gọi điện cho ông để yêu cầu sửa lỗi vì 1 chữ cái trên logo của Google không hiển thị tốt trên iPhone. Liệu Apple có thể tiếp tục lưu tâm đến từng chi tiết nhỏ khi không còn Jobs lãnh đạo không?

 

 

Điều đầu tiên chúng ta cần quan tâm tới là người giữ vị trí CEO mới Tim Cook – người đã từng thay Jobs điều hành Apple khi ông tạm nghỉ để điều trị sức khỏe năm 2004, 2009 và tháng 1 năm nay. Cook đã giữ chức COO của Apple trong 7 năm. Nhưng 1 điều khác biệt lớn nhất giữa Cook và Jobs là ông không phải là người của công chúng. Cook không phải là người gây ấn tượng cho khán giả mỗi khi thuyết trình như Jobs mà những lần Cook xuất hiện ở các sự kiện của Apple, ông chỉ đơn giản là công bố các thông tin mới nhất của công ty này mà thôi.

 

Tuy nhiên Cook chính là người quyết định cách mà Apple xây dựng sản phẩm: lấy linh kiện này từ ai, ai lắp ráp… Tất cả những điều đó cùng với những quyết định chiến lược đã đưa Apple giàu mạnh như hiện nay. Các chiến lược ấy sẽ vẫn tiếp tục với sự dẫn dắt của Cook, nhưng ai sẽ giữ vị trí cũ của Cook?

 

 

Ngay khi Jobs quyết định từ chức, Tim Cook đã được chỉ định vào vị trí CEO. Apple rõ ràng đã có kế hoạch dự phòng từ trước và việc đưa Cook giữ vị trí đứng đầu công ty này là 1 phần trong kế hoạch đó. Ngoài Cook thì kế hoạch của Apple có lẽ sẽ gồm có cả Phó chủ tịch iOS Scott Forstall và Phó chủ tịch Thiết kế Jonathan Ive – người đã được Jobs đưa về Apple. Forstall và Ive cũng là những người đóng góp khá nhiều vào các chiến lược kinh doanh và các sản phẩm đặc trưng của Apple hiện nay.

 

Ý tưởng thiết kế của Apple giờ đây sẽ thế nào? Jobs vẫn là Chủ tịch Hội đồng quản trị của Apple và tham gia vào các quyết định chiến lược, nhưng liệu ông có tiếp tục tham gia vào nghiên cứu và sản xuất các thiết kế mới không? Và liệu Ive sẽ ở lại vị trí Thiết kế hiện tại bao lâu khi mà đã có tin đồn rằng ông muốn rời Apple để sang Anh?

 

 

Còn Forstall – người gia nhập Apple từ công ty NeXT cũ của Jobs. Forstall đã giúp tạo ra hệ điều hành OS X, và giờ đây là iOS – hệ điều hành trong hầu hết các thiết bị của Apple. Các thiết bị chạy iOS tạo ra hơn 1 nửa lợi nhuận trong quý vừa rồi của Apple. Vai trò của iOS và Forstall là rất lớn.

 

Một người cần có để Apple giữ được thành công là người thay thế vị trí của Ron Johnson – Giám đốc bán lẻ của Apple. Nhờ có Johnson mà Apple mới thành công được trong kinh doanh đến thế với hơn 300 cửa hàng Apple Store trên khắp thế giới. Đầu năm nay Johnson tuyên bố rằng ông sẽ rời Apple để trở thành CEO của J.C. Penney và Apple vẫn chưa công bố ai sẽ kế nhiệm Johnson. Chính các cửa hàng bán lẻ là 1 trong những điểm khác biệt lớn của Apple với đối thủ và người đảm nhiệm vị trí quản lý này sẽ có vai trò cực kỳ to lớn với thành công của Apple.

 

 

Điều quyết định nhất đối với tương lai của Apple là các sản phẩm của hãng. Và trong số các sản phẩm hiện nay thì iPod chính là sản phẩm mà tương lai không ổn định nhất.

 

 

iPod lần đầu xuất hiện năm 2001 và nhờ có iPod mà Apple đã gây dựng được danh tiếng cho mình. Sau iPod là iTunes, và sau iTunes là cả một nền công nghiệp bán lẻ âm nhạc điện tử. Với nhiều người, iPod chính là sản phẩm Apple đầu tiên mà họ sở hữu. iPod với mức giá phải chăng và công nghệ hiện đại những năm đầu thế kỷ 21 đã làm mưa làm gió trên thị trường. Có lẽ nhờ có iPod mà Apple mới xây dựng được nên những sản phẩm cao cấp khác như iPhone.

 

Ngày nay, Apple vẫn tiếp tục sản xuất và bán ra các sản phẩm iPod như iPod Touch, iPod Nano, iPod Classic và iPod Shuffle nhưng rõ ràng iPod không thành công như trước nữa. Doanh số bán ra của iPod ngày càng giảm và chính những sản phẩm nổi tiếng của Apple – iPhone và iPad – đã có đầy đủ các tính năng của iPod – khiến iPod trở nên thừa thãi và không cần thiết.

 

Từ khi iPhone xuất hiện, mọi người đều cho rằng 1 ngày nào đó Apple sẽ ngừng sản xuất iPod. So với khoản lợi nhuận khổng lồ mà iPhone và iPad đem lại thì iPod không còn cần thiết nữa. Tuy nhiên thương hiệu iPod vẫn mang rất nhiều ý nghĩa. iPod Touch là 1 trong 3 thiết bị chạy iOS của Apple và mang lại không ít người sử dụng – rất quan trọng với Apple trong cuộc chiến với các đối thủ như Android.

 

 

Cũng như những gì iPod làm được với thị trường máy nghe nhạc, iPhone cực kỳ thành công trong thị trường smartphone. iPhone không phải là smartphone đầu tiên nhưng nhờ có iPhone mà mọi người bắt đầu tiếp cận smartphone nhiều hơn. Mỗi năm iPhone ra 1 phiên bản mới và lượng người sử dụng cũng tăng dần lên.

 

Hiện tại thì iPhone có lẽ vẫn sẽ giữ được thành công đang có. Dù sản phẩm tiếp theo có là iPhone 5 cao cấp hay iPhone 4S giá rẻ thì nó cũng đang được sản xuất và nếu nó có những tính năng mới như 4G thì có lẽ iPhone sẽ lại tiếp tục thống trị thị trường. Trong tương lai gần thì iPhone chắc sẽ không có nhiều thay đổi.

 

 

Nhưng sau đó thì sao? Tương lai của iPhone sẽ sáng lạng hay đen tối đều phụ thuộc vào Apple có giữ được những đặc trưng làm nên thành công của iPhone hay không. Giữ được thiết kế hấp dẫn và giao diện dễ dùng là điều quan trọng nhất. Hơn nữa Apple sẽ tiếp tục phải cải tiến và nâng cấp các tính năng mới cho iOS và iPhone – những tính năng cao cấp và khác biệt hơn. Và cuối cùng Apple cần mở rộng mạng lưới phân phối iPhone hơn.

 

Tất nhiên Apple sẽ phải đối mặt với các đối thủ sừng sỏ trong làng smartphone. Dù WebOS không còn nhưng Android sẽ vẫn giữ được thành công hiện có – đặc biệt là sau khi Google mua lại Motorola Mobility thì tương lai Android sẽ ngày càng đáng gờm hơn – và còn cả Windows Phone 7 với Nokia đứng đằng sau nữa. Để cạnh tranh được với các hệ điều hành đó thì Apple sẽ phải luôn giữ được phong cách “độc đáo” cho các sản phẩm của mình. Tôi tin rằng kể cả khi Jobs không còn là CEO nữa thì phong cách ấy của Apple cũng khó có thể mất đi.