Vào khoảng năm 214, sau khi thành công chiếm được Ích Châu và đặt nền móng cho nhà Thục Hán, Lưu Bị đã đứng trước một quyết định mang tính chiến lược: Ai sẽ là người gánh vác trọng trách trấn thủ Kinh Châu – vùng đất "yết hầu" quyết định sự thành bại của đại nghiệp? Trong tay ông lúc đó không thiếu những mãnh tướng lừng danh như Trương Phi, Triệu Vân, Mã Siêu hay Hoàng Trung. Thế nhưng, cuối cùng, người được chọn lại là Quan Vũ. Lựa chọn này, dù về sau gây ra hậu quả nghiêm trọng, nhưng vào thời điểm đó lại là một nước đi không thể khác.

Trương Phi, Triệu Vân: Vì sao không phải là họ?

Khi so sánh với các ứng viên tiềm năng khác, những điểm yếu của họ dần lộ rõ. Trương Phi, dù là anh em kết nghĩa và dũng mãnh vô song, nhưng lại mang trong mình những khuyết điểm chí mạng. Theo ghi chép của Tam Quốc Chí, ông là người có tính cách nóng nảy, thô bạo, thường ngược đãi binh lính. Giao một vùng đất đòi hỏi sự khôn khéo về ngoại giao và chính trị như Kinh Châu cho một người thiếu khả năng kiềm chế như Trương Phi là một rủi ro quá lớn.

Bản thân Quan Vũ cũng là người kiêu ngạo nhưng ông điềm tĩnh hơn "tam đệ" của mình rất nhiều. Nếu phải lựa chọn giữa Quan Vũ hay Trương Phi, không cần phải nói, Lưu Bị chắc chắn sẽ chọn "nhị đệ".

Triệu Vân, một lựa chọn có vẻ hoàn hảo hơn với sự cẩn trọng, dũng mãnh và lòng trung thành tuyệt đối, lại gặp rào cản về địa vị. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, dù được Lưu Bị hết mực tin yêu, vị thế của Triệu Vân trong tập đoàn chính trị vẫn chưa thể sánh bằng Quan Vũ.

Tử Long giống một tướng quân cận vệ xuất sắc hơn là một nhà lãnh đạo chiến lược có thể một mình cai quản cả một vùng lãnh thổ rộng lớn. Chưa kể, những sự dũng mãnh của ông là trên chiến trường. Trong khi việc giữ Kinh Châu khi đó gần như là để tạo thế hòa hoãn. Từ đó, việc bổ nhiệm ông có thể sẽ không đủ sức thuyết phục các tướng lĩnh và sĩ tộc tại Kinh Châu.

Mã Siêu, Hoàng Trung: Những "người mới" khó được tin tưởng

Hai hổ tướng còn lại, Mã Siêu và Hoàng Trung, cũng không phải là những ứng viên phù hợp. Mã Siêu có xuất thân hiển hách và thực lực quân sự mạnh mẽ, nhưng ông mới gia nhập phe Lưu Bị không lâu sau khi thất bại ở Tây Lương. Nỗi lo về lòng trung thành và quá khứ phức tạp của ông là một rào cản không thể bỏ qua. Lưu Bị có thể trọng dụng tài năng quân sự của Mã Siêu, nhưng để giao phó cả "gia tài" Kinh Châu thì sự tin tưởng là chưa đủ.

Tương tự, Hoàng Trung dù lập nhiều chiến công nhưng đã lớn tuổi và cũng là một "tướng mới" quy hàng. Nền tảng chính trị và sự gắn bó sâu sắc của ông với tập đoàn Lưu Bị chưa đủ để gánh vác một nhiệm vụ đòi hỏi sự tin cậy tuyệt đối.

Quan Vũ: Sự lựa chọn tối ưu của Lưu Bị

So với tất cả những cái tên kể trên, Quan Vũ hội tụ đầy đủ những phẩm chất mà Lưu Bị cần ở một người trấn thủ.

Thứ nhất, và quan trọng nhất, là lòng trung thành và sự tin tưởng tuyệt đối không gì lay chuyển nổi. Thứ hai, Quan Vũ sở hữu năng lực toàn diện, không chỉ giỏi chiến trận mà còn có khả năng quản lý hành chính, được Lưu Bị trao toàn quyền xử lý mọi việc. Cuối cùng, uy danh của ông lừng lẫy khắp thiên hạ, đủ sức răn đe kẻ địch và thu phục lòng người tại địa phương.

Nhìn lại lịch sử, việc mất Kinh Châu đến từ những sai lầm trong chiến lược ngoại giao và sự kiêu ngạo của cá nhân Quan Vũ về sau, đặc biệt là trong việc phá vỡ liên minh Tôn-Lưu. Tuy nhiên, xét tại thời điểm quyết định được đưa ra, Lưu Bị đã không có một lựa chọn nào tốt hơn. Trong bối cảnh đó, đặt niềm tin vào Quan Vũ là một quyết định hợp lý và gần như là tất yếu.