Chim là sinh vật rất độc đáo trong tự nhiên, bao gồm chim ăn thịt, chim nước, chim biết hót, chim leo trèo, chim lội nước và các loài khác.
Một số loài chim chọn đi cùng con người và tụ tập gần các tòa nhà của con người. Cho nên cũng có người thắc mắc, chẳng hạn như nếu mệt thì chim về tổ nghỉ, vậy thì trời mưa chúng sẽ về đâu trú mưa?
Thực ra những ý kiến trên chỉ là do con người cho là hiển nhiên, tổ chim chỉ có một chức năng chính là phục vụ cho quá trình sinh sản, và chúng thường không nghỉ ngơi trong tổ chim chứ đừng nói đến trú mưa trong tổ chim.
Tổ chim là cấu trúc được sử dụng bởi nhiều loài chim khác nhau, thường được làm bằng cành cây, cỏ, vỏ cây, lá, lông và các vật liệu khác, với các hình dạng và vật liệu khác nhau. Hầu hết các loài chim sẽ xây tổ nằm trên cành cây, cây cao, tảng đá, tòa nhà của con người,... để đảm bảo an toàn cho chim non.
Hình dạng và kích thước của tổ phụ thuộc vào nhu cầu và đặc điểm loài của các loài chim khác nhau. Ví dụ, đại bàng và kền kền cần tổ lớn hơn để phù hợp với kích thước của chúng, trong khi chim sẻ và chim én thích xây tổ ở những nơi tương đối nhỏ như hốc cây và mái hiên.
Tổ có thể bảo vệ trứng và chim non trong tổ khỏi những kẻ săn mồi và môi trường bên ngoài.
Tập tính làm tổ của chim là một tập tính bản năng có ý nghĩa to lớn đối với sự tồn tại và sinh sản của loài chim. Tổ chim không chỉ giữ an toàn cho trứng và chim non mà còn giúp điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm cho chim non.
Ngoài ra, tổ chim còn có thể phục vụ như một không gian sống cho các loài chim, cung cấp cho chúng một nơi để sống và sinh sản. Đối với những con chim non chưa biết bay, tổ là môi trường sống thiết yếu.
Trong khi tổ chim có thể bảo vệ cho chim non thì không phải tất cả các loài chim đều nằm trong tổ. Ví dụ, các loài chim ăn thịt như đại bàng và kền kền thường không ngủ trong tổ mà chọn ngủ trên cây hoặc trên các phần nhô ra của vách đá để quan sát môi trường xung quanh tốt hơn.
Đối với những loài chim cần nghỉ ngơi trong tổ là do trong tổ có trứng hoặc chim non nên chúng sẽ nghỉ ngơi và ngủ trong ổ.
Chim non cần được điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm trong tổ, vì vậy hầu hết chim non sẽ nghỉ ngơi trong tổ. Đối với chim trưởng thành, việc nghỉ ngơi trong tổ hay không thường phụ thuộc vào ngoại cảnh và tập tính của chim.
Hành vi làm tổ của loài chim có liên quan đến việc chúng tìm kiếm nơi trú mưa khi chúng tìm kiếm môi trường sống. Vào những ngày mưa, chim cần tìm nơi trú ẩn để bảo vệ bộ lông khỏi bị ướt. Các loài chim khác nhau chọn ẩn náu ở những nơi khác nhau.
Hầu hết các loài chim nhỏ sẽ trú ẩn trong lá và cỏ. Lá và cỏ cung cấp nơi trú ẩn tốt và có thể ngăn nước mưa rơi trực tiếp vào chim một cách hiệu quả.
Các loài như chim én, chim gõ kiến thường chọn trú mưa trong hốc cây và hang. Các hốc cây và hang có tác dụng bảo vệ rất tốt, giữ cho chúng khô ráo khỏi mưa và bảo vệ chim khỏi những kẻ săn mồi.
Những chú chim trong các thành phố sẽ chọn cách tránh mưa dưới mái che của các tòa nhà. Những nơi như mái hiên và lối đi của các tòa nhà thường có bóng râm tốt để giữ cho chim khô ráo.
Một số loài chim sống gần môi trường nước sẽ trú mưa trên cây thủy sinh. Cây thủy sinh cho phép chim tụ tập và tránh nước mưa rơi trực tiếp vào chúng.
Cũng có loài chim chọn cách trực tiếp hứng mưa, lông của chúng có thể tiết ra chất dầu để có thể khô nhanh chóng sau khi hứng mưa, chẳng hạn như chim bói cá.
Tổ chim là nơi chim trú ngụ và sinh sản, có thể cung cấp cho chim môi trường sống an toàn, ấm áp và khô ráo. Các loài chim không nhất thiết phải nghỉ ngơi trong tổ của chúng mà chọn những nơi nghỉ ngơi khác nhau tùy theo môi trường và thói quen khác nhau. Theo đó hành vi tránh mưa của chim cũng bị ảnh hưởng bởi loài và môi trường.