Xôn xao thông tin dịch vụ của Baidu tại Việt Nam tự ý can thiệp vào máy tính của người dùng

Do chưa được cấp phép, phải sau 2 tuần nữa, người dùng Việt Nam mới có thể sử dụng những tính năng mới của mạng xã hội “Baidu Trà đá quán”. Trong khi đó, theo phản ánh của nhiều bạn đọc, sau khi truy cập vào một số website của “gã khổng lồ” Baidu đang hoạt động tại Việt Nam, máy tính của họ đã gặp phải những hiện tượng lạ.

Theo phản ánh của báo Người lao động, nhiều bạn đọc đã gửi thư đến báo cho biết máy tính của họ đã gặp phải nhiều hiện tượng lạ sau khi sử dụng sản phẩm của Baidu tại Việt Nam. Khi truy cập vào những website này, người dùng được yêu cầu cài đặt thêm một số ứng dụng vào máy tính (dạng như những plug-in) để có thể tiếp tục sử dụng dịch vụ. Một số người dùng còn cho biết khi họ truy cập vào những trang này thì Windows hay trình duyệt đưa ra lời cảnh báo trang không an toàn; còn phần mềm diệt virus báo đã phát hiện có virus xuất hiện trong máy.

Còn ICTNews thì cho biết trong số những dự án Baidu đang âm thầm triển khai tại Việt Nam thì dự án phần mềm nghe nhạc TTPlayer (tại địa chỉ vn.qianqian.com) là một trong số những dự án đang nằm trong tầm nghi vấn của các chuyên gia bảo mật về việc tự ý can thiệp vào máy tính của người dùng. Qua kiểm tra của phóng viên, hầu hết những dự án này đều âm thầm can thiệp vào máy tính thông qua việc cài đặt phần mềm, thay đổi trang chủ trên trình duyệt Internet….mà không cần tới sự cho phép của họ. Đây là một hoạt động hết sức nguy hiểm và đầy rủi ro. Đáng chú ý hơn là trong phần “Thỏa thuận dịch vụ” với người dùng (bằng Tiếng Anh) của dự án vn.qianqian.com, Baidu có quy định “người dùng sẽ phải chịu rủi ro khi cài đặt phần mềm vào máy, những khiếm khuyết kĩ thuật, xuất hiện virus…”. Âm thầm cài đặt vào máy tính của người dùng các chương trình lạ rồi lại bắt họ phải đồng ý với thỏa thuận này, không biết mục đích của Baidu đằng sau quy định này là gì?

Theo ông Võ Đỗ Thắng, giám đốc trung tâm đào tạo và an ninh mạng Athena; có thể những website này tồn tại những mã độc hay phần mềm gián điệp (có xuất xứ từ Trung Quốc) được sử dụng để do thám người dùng. Khi họ truy cập vào những website này hay cài đặt ứng dụng, mã độc sẽ được phát tán, xâm nhập máy tính, thu thập, chiếm đoạt các thông tin trên máy tính như tài khoản, email, thông tin cá nhân…Ông Thắng cho biết thêm nếu người dùng gặp phải tình trạng này, họ nên gỡ bỏ ứng dụng đã cài, quét virus cho máy tính và tốt nhất là mang máy tới cho chuyên gia xử lí triệt để.

Xin được nói thêm rằng, đây là một hình thức phát tán mã độc không mới. Đầu tháng 6 năm nay, người dùng Facebook cũng từng gặp phải tình huống tương tự khi xem những video clip được chia sẻ trên mạng xã hội này. Một đề nghị tải về và cài đặt Plug-in Youtube được hiện ra; tuy nhiên nếu người dùng “vội vàng” tin theo, họ “vô tình” đã rước virus vào máy tính của mình; tạo điều kiện cho chúng kiểm soát và chiếm dụng thông tin trình duyệt web.

Bên cạnh đó, việc ra mắt “Baidu Trà đá quán” cũng đặt ra một mối lo ngại khác, đó là việc kiểm soát những nội dung được đăng tải lên trang mạng này. Lợi dụng những kẽ hở, thiếu sót trong Nghị định 97/2008/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin điện tử trên internet để tiến hành hoạt động tại Việt Nam; Baidu đã không đăng kí giấy phép hoạt động tại Việt Nam, không thành lập công ty tại Việt Nam, máy chủ đặt tại Trung Quốc…nhằm được tự do hơn trong hoạt động cung cấp dịch vụ của mình. Từ đây dễ dẫn tới tình trạng thất thu thuế, ảnh hưởng tới nhiều doanh nghiệp trong nước hoạt động cùng ngành và quan trọng nhất là hạn chế khả năng kiểm soát nội dung của các cơ quan chức năng Việt Nam. Từ thực tế đang diễn ra, có thể thấy nghi vấn của phần đông cư dân mạng về khả năng này không phải là không có cơ sở.

Trong khi đó, theo ông Trần Minh Tân, phó giám đốc Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) thì trung tâm của ông đã cấp tên miền tieba.baidu.com.vn của mạng xã hội “Baidu Trà đá quán” cho hãng dịch vụ tìm kiếm trực tuyến và giải trí Trung Quốc Baidu. Đây là việc làm hết sức bình thường bởi tên miền chỉ là một công cụ để truy cập vào website. Còn về việc xuất hiện nhiều nguy cơ bảo mật thông tin trên mạng xã hội này, ông cho biết đây là trách nhiệm thuộc về cơ quan quản lí nội dung. Việc thu hồi tên miền chỉ được tiến hành khi Cục quản lí PT – TH thanh, kiểm tra và trực tiếp phát hiện ra sai phạm (nếu có).

 Tổng hợp.