Chuyện đằng sau phiên bản Firefox tích hợp Bing

Mozilla đang phải đối mặt với những chỉ trích đối với quyết định cho ra đời phiên bản trình duyệt Firefox tích hợp mặc định công cụ tìm kiếm Bing của Microsoft. Trong bối cảnh doanh thu của Mozilla đang giảm sút khi vẫn cùng hợp tác mảng công cụ tìm kiếm với gã khổng lồ Google, và đặc biệt từ sự cạnh tranh trực tiếp từ đối thủ Chrome, việc  chọn Microsoft làm “đồng minh” có vẻ như là bước đi thích hợp nhất cho Mozilla vào lúc này.

Phiên bản mới này của Firefox dựa trên nền tảng Firefox 7.1. Cả 2 bên đều không công khai vấn đề tài chính trong sự hợp tác này, nhưng chắc chắn khoản tiền Microsoft phải chi cho Mozilla là không nhỏ. Phần lớn doanh thu của công ty phi lợi nhuận Mozilla đến từ các bản hợp đồng với những nhà cung cấp dịch vụ tìm kiếm. Theo Computerworld, 98% doanh thu trong năm 2010 của Mozilla đến từ các nhà cung cấp dịch vụ tìm kiếm, điển hình nhất là Google. Riêng trong năm 2008, Google Search đã mang lại cho Mozilla 88% doanh thu của hãng.

Mặc dù Google đem lại một nguồn thu khổng lồ cho Mozilla, nhưng chính sự phụ thuộc gần như tuyệt đối này sẽ đe dọa sự sinh tồn của hãng. Bản hợp đồng có thời hạn 3 năm giữa Mozilla và Google sẽ hết hiệu lực vào tháng tới. Việc Google tiếp tục hợp tác với Mozilla có vẻ không khả quan vì gã khổng lồ tìm kiếm đang sở hữu đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Firefox : Chrome. Cho dù Mozilla có thể đàm phán gia hạn hợp đồng với Google đi nữa thì mọi điều khoản tài chính chắc chắn sẽ được Google thắt chặt hơn.

Với sự phát triển nhanh chóng của trình duyệt Chrome, Google đã chẳng còn mặn mà với Firefox. Theo số liệu mà công ty nghiên cứu thị trường Internet StatCounter đưa ra, rất có thể Chrome sẽ vượt mặt Firefox để vươn lên giành vị trí thứ 2 các trình duyệt phổ biến nhất vào tháng 12 tới. Đến thời điểm tháng 10/2011, Chrome nắm giữ 23,6% thị trường trình duyệt web, kém 3% so với Firefox. Internet Explorer vẫn giữ vững ngôi vị số 1 với thị phần lên đến 41,7%.

Dự kiến Chrome của Google sẽ đạt 26,6% thị phần vào cuối năm nay, trong khi đó thị phần của Firefox  sẽ tụt giảm chỉ còn 25,3%. Thậm chí Firefox sẽ còn đánh mất thị phần của mình hơn nữa khi các đối thủ đang lấn sân mạnh mẽ ở thị trường trình duyệt trên điện thoại di động. Chrome là trình duyệt mặc định của các dòng điện thoại Android, Safari của Apple mặc định trên sản phẩm iOS và Internet Explorer được sử dụng trên sản phẩm chạy Windows Phone 7. Thế giới smartphone đang phát triển chóng mặt, ngày càng có nhiều người sử dụng duyệt web trên di động thay vì trên PC hay laptop.

Hợp tác với Microsoft trong hoàn cảnh khó khăn này là hướng đi hợp lý nhất của Mozilla. Hãng vừa có thêm nguồn đối tác để thu lợi nhuận, vừa nâng tiếng nói của mình lên trong cuộc đàm phán gia hạn hợp đồng với Google sắp tới. Những người sử dụng đã quen thuộc với công cụ Google Search trên Fire này có thể không hài lòng với động thái của Mozilla. Nhưng xét trên phương diện thương mại, sự thay đổi của hãng là điều tất yếu.