Bí mật Groupon: Tại sao 6 tỷ USD của Google bị từ chối?

Trong kì trước GenK đã cùng bạn đọc lật lại những trang đầu tiên trong cuốn nhật kí Groupon. Anh chàng Andrew Mason, nhờ ý tưởng độc đáo và “gặp thời”, đã biến dự án nhỏ Groupon thành cỗ máy in tiền thứ thiệt.

Mùa hè 2010, sau 18 tháng hoạt động, trong guồng quay Groupon đã có hàng nghìn nhân viên, kiếm doanh thu hàng trăm triệu đô và phủ sóng 29 quốc gia. Không ít nhà đầu tư dự đoán Groupon sẽ nhanh chóng về tay một đại gia tầm cỡ trong giới Internet, và họ đã không phải chờ lâu.

Yahoo! vào cuộc với 3 tỉ đô

Vào tháng 9 năm 2010, giới truyền thông các nước râm ran tin Yahoo! ngỏ ý mua lại Groupon với giá 3 tỉ đô-la. Thực tế Yahoo! đã đặt vấn đề với Groupon từ sớm, khoảng giữa mùa hè năm đó, khi một sếp sòng tại Yahoo! là Andrew Siegel trực tiếp chào giá 3 – 4 tỉ đô-la mua đứt Groupon.

Vào thời điểm đó, Yahoo! đề cao ý tưởng “mua theo nhóm” của Groupon và cách Andrew Mason áp dụng vào thực tế. Con số tăng trưởng ấn tượng, báo cáo tài chính đẹp “không tì vết”, Groupon khi đó rất hấp dẫn Yahoo!. Tuy nhiên, Yahoo! không có gì hấp dẫn với Groupon, hay chính xác hơn là Andrew Mason.

Mason dường như đã nhìn ra con đường dài và rộng hơn của Groupon chừng nào hãng vẫn được tự do điều hành và không chịu kiểm soát từ bất kì bên nào. Mason cũng cho rằng: “Groupon chưa thực sự trưởng thành. Chúng tôi cần thêm thời gian”. Lời mời của Yahoo! đã không được đáp lại.

Các nhà đầu tư cho Groupon nhìn nhận sự kiện này dưới góc độ đậm chất kinh doanh hơn và đã cảnh báo Mason rằng, sẽ đến lúc anh phải chấp nhận một lời đề nghị mua lại như của Yahoo!, bằng không Groupon sẽ phải bán cổ phiếu cho giới đầu tư bên ngoài.

Các bên rót vốn cho Groupon có lí do của họ. Mason nhận tiền từ nhà đầu tư đồng nghĩa với việc anh phải đảm bảo họ có lối thoát an toàn. Groupon có thể thành công trong thời điểm hiện tại nhưng không có gì đảm bảo mô hình “mua theo nhóm” 100% không có điểm yếu. Mason có quyền theo đuổi Groupon đến cùng tuy nhiên anh phải nghĩ đến nguy cơ đối với nhà đầu tư và cả chính nhân viên của mình. Sức ép từ các nhà đầu tư khiến Mason phải suy tính cẩn trọng hơn đối với những lời đề nghị mua lại sắp tới.

Google chào giá 6 tỉ đô

Chỉ vài tuần sau khi Yahoo! mua hụt Groupon, Google là “ông lớn” thứ 2 đề nghị Mason bán lại Groupon. Mức giá Google đưa ra lần này hấp dẫn hơn Yahoo! nhiều – 5,75 tỉ USD, gần gấp đôi. Nếu đồng ý bán Groupon ở mức giá này, Eric Lefkofsky sẽ hưởng khoản tiền mặt kếch xù 1,8 tỉ USD và Andrew Mason ẵm trọn 800 triệu USD thông qua cổ phần.

Không nhiều người đủ bản lĩnh từ chối món tiền cả tỷ đô trước mắt như vậy, tuy nhiên Mason vẫn cân nhắc rất kĩ trước khi đưa ra quyết định. Bàn luận với Mason, Kevin Efrusy, nhà đầu tư lớn của Groupon và cả Facebook, kịch liệt phản đối phi vụ này. Efrusy từng chứng kiến nhiều lần Facebook từ chối những đề nghị mua lại trị giá hàng chục tỉ đô và ông biết rõ tại sao Groupon nên từ chối món tiền của Google.

“Luật chống cạnh tranh sẽ đẩy Groupon vào quãng thời gian chết”, Efrusy cho biết. Phi vụ cần phải được Hội đồng Thương mại Liên bang (FTC) xem xét điều tra trong 9 – 18 tháng trước khi đồng ý Google có được phép mua Groupon hay không. Google đã lường trước điều này và hứa trả Groupon khoản phí đảm bảo (break-up fee) 800 triệu đô nếu FTC không phê duyệt (800 triệu USD là con số rất lớn cho một khoản phí đảm bảo, thông thường phí này chỉ rơi vào 1 – 3%).

Nếu đồng ý bán Groupon nhưng không được FTC thông qua, Mason sẽ chịu “tiếng xấu” trong giới kinh doanh (FTC là hội đồng rất có uy tín, những phi vụ không được FTC thông qua sẽ bị điểm trừ lớn trong mắt giới đầu tư). Điều này, cộng với 9 – 18 tháng thử thách của FTC, khiến lời đề nghị của Google không đủ sức thuyết phục Groupon.

Groupon sau hai lần đối mặt ông lớn

Quyết định từ chối bán lại Groupon cho Yahoo! và Google không dễ dàng đối với Andrew Mason. Quan điểm của các nhà đầu tư cũng như những cộng sự đã thay đổi đáng kể từ sau 2 quyết định lớn của người cầm trịch. Cũng sau lần Groupon vuột khỏi tay Google, không ít bên đầu tư chùn bước trước ý định muốn mua lại Groupon. 6 tỉ USD là con số ma quái.