Các biên tập viên của tạp chí công nghệ thường mô tà những chiếc màn hình cao cấp là “rực rỡ”, “đáng kinh ngạc”, “sắc nét” và “mịn màng”. Trong khi đó các kĩ thuật viên (đôi lúc là những người làm marketing) lại sử dụng các thuật ngữ như “gam màu”, ”NTSC”, “bộ lọc ma trận”, “ điểm ảnh” và “độ sáng”.
Dù không phải là chuyên gia về màn hình, nhưng như nhiều người khác tôi (BTV Cnet) cũng muốn biết điều gì hay những thước đo nào làm cho một chiếc màn hình trở nên “tốt hơn”. Tôi đã tìm hiểu trên mạng, nói chuyện với một vài chuyên gia để rồi tìm thấy câu trả lời đến từ Samsung, HTC, LG và Apple (dù không thực sự hữu ích lắm).
Để tạo nên một màn hình vượt trội cần có sự kết hợp phức tạp giữa độ phân giải, độ sáng, độ tái hiện màu sắc và một vài yếu tố khác. Để không dài dòng và dễ nắm bắt, hãy xem xét một vài chiếc điện thoại làm ví dụ.
Màn hình | Super AMOLED Plus | Super LCD | Retina | Nova |
Nhà sản xuất | Samsung | Sony | Apple | LG |
Điên thoại | Samsung Galaxy S II | HTC Sensation 4G | Apple iPhone 4 | LG Optimus Black |
Độ phân giải | 800 x 480(WVGA) | 960 x 540 pixels (qHD) | 960 x 640 | 800 x 480 (WVGA) |
Màn hình | 4.3 inches | 4.3 inches | 3.5 inches | 4.0 inches |
Góc nhìn | 180 độ | 160 độ | - | 170 độ |
Đặc tính | 1,152,000 sub-pixels | Tiêu thụ điện thấp | 326 pixels per inch | 700 nits |
Tên gọi
Apple. LG, Samsung và Sony sở hữu những tên gọi riêng cho màn hình của mình và công nghệ đi cùng theo đó. Điều này mang lại một chút bối rối vì những tên gọi độc quyền này thường phản ánh rất chung chung. “AMOLED” trong Super AMOLED Plus của Samsung viết tắt cho "active-matrix organic light-emitting diode". Hầu hết các màn hình OLED hiện nay đều sử dụng “ma trận động”.
Super LCD là một thương hiệu do Sony thực hiện vài cải tiến nhất định từ màn hình LCD. Có một số cái tên dường như cố ý được đặt tên rất mơ hồ. Như màn hình Retina của Apple thì lại làm ta liên tưởng đến thị giác mà không hề tiết lộ công nghệ đằng sau nó. Còn màn hình Nova của LG thì có thể kết luận đơn giản rằng nó vẫn còn mới.
iPhone 4: Độ phân giải
Một phần làm cho
iPhone 4 của Apple trở nên "ma thuật" (theo như CEO Steve Jobs nói) là mật độ điểm ảnh rất cao. Apple cho biết khi đã đạt đến mật độ điểm ảnh (ppi) nhất định, mắt người sẽ không còn phân biệt được các pixel phân bổ riêng biệt nữa. Do vậy, hình ảnh sẽ trông mượt mà và sinh động hơn. Theo Apple, con số 326 ppi của màn hình Retina khá gần với con số kỳ diệu đó. Thật vậy, Retina trông rất đẹp và sắc nét.
Để đạt được điều này, iPhone 4 có độ phân giải lên tới 960 x 640 pixel trên màn hình 3,5 inches. Độ phân giải của màn hình Retina vẫn là một yếu tố khó đánh bại, nhưng kích thước màn hình cũng là một chìa khóa quan trọng. Ví dụ như, Motorola Droid Bionic sắp ra mắt sẽ có độ phân giải quarter-HD (qHD) với 960 x 540 pixel trên màn hình 4,3 inches. Mặc dù Bionic đã gần đạt độ phân giải của iPhone 4, nhưng các điểm ảnh sẽ phải trải ra trên màn hình lớn hơn và do đó làm cho mật độ tổng thể nhỏ hơn. Có nhiều yếu tố khác ngoài độ phân giải và mật độ điểm ảnh để tạo nên một cảm giác nhìn sắc nét, nhưng điểm mấu chốt là mắt của bạn sẽ nhận thấy ít điểm ảnh hơn trên một màn hình lớn. Để tham khảo, DisplayMate.com có một biểu đồ so sánh chi tiết trong đó có cả mật độ điểm ảnh. Bạn đọc có thể tham khảo
ở đây.
LG Optimus Black: Độ sáng
LG tự hào rằng màn hình Nova trên chiếc smartphone
LG Optimus Black sắp ra mắt của họ có chỉ số 700 nits. "Nits" trong trường hợp này đề cập đến một đơn vị đo ánh sáng, còn được gọi là candelas (cd/m2). 700 nits thực sự rất cao. Để tiện so sánh, màn hình iPhone 4 có khoảng 500 candelas ở độ sáng tối đa.
Tại sao độ sáng lại quan trọng? Đơn giản là độ “Nits” càng cao thì bạn sẽ có thể xem màn hình tốt hơn ở ngoài trời cũng như sáng hơn khi xem trong nhà. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng độ Nits đó chỉ là trong phòng thí nghiệm. Thực tế là khi mặt kính được lắp vào, mắt bạn có thể không thấy được như những gì đã hứa hẹn và hiển nhiên là bạn cũng phải giảm độ sáng màn hình để giảm điện năng tiêu thụ.
Samsung Super AMOLED Plus: Màu sắc
Cá nhân tôi rất thích nhìn màn hình Super AMOLED Plus sáng và rực rỡ của Samsung Galaxy S II. Ngay cả khi so sánh với các màn hình Super AMOLED chất lượng tốt khác thì màu sắc xuất hiện trong các biểu tượng, ứng dụng, hình ảnh và video vẫn phong phú và rực rỡ hơn trên Super AMOLED Plus. Các góc cạnh trông ổn hơn, văn bản sắc nét và dễ đọc hơn.
Làm nên cải tiến giữa màn hình Super AMOLED và Super AMOLED Plus là một đơn vị nhỏ được gọi là subpixel. Cũng giống như các tế bào của con người, điểm ảnh được tạo nên từ các thành phần nhỏ hơn. Trong công nghệ màn hình, chúng chia thành các subpixel màu đỏ, xanh lá cây và xanh lam để giúp kiểm soát màu sắc mà ta thấy trên màn hình. Các màn hình Super AMOLED Plus có 1.152.000 subpixels, tăng 50% so với 768.000 subpixels trên màn hình Super AMOLED.
Để làm cho vấn đề thêm rắc rối, các công ty cạnh tranh nhau bố trí subpixels theo các hình thức đa dạng để cho ra các kết quả khác nhau. Lấy Motorola Atrix 4G làm ví dụ, mặc dù nó có độ phân giải 960x540-pixel qHD nhưng lại chỉ có hai thay vì ba subpixels cho một pixel. Theo chủ tịch của Display Mate, Raymond Soneira, điều này có thể làm cho hình ảnh hiện ra ít sắc nét hơn (Atrix chắc chắn không phải là điện thoại duy nhất sử dụng cách bố trí pixel này). Vấn để nổi lên ở đây là sự trao đổi giữa độ sắc nét được tạo ra bởi số lượng subpixels và làm thế nào để chúng chuyển đổi màu sắc hiệu quả trong sự sắp xếp khác nhau đó. Điều này tạo ra một cuộc tranh cãi xem cái gì là tốt nhất nhưng hầu hết những người sử dụng smartphone sẽ chỉ nhận thấy một chút hao hụt ở độ sắc nét.
Eye-pleasing extras
Còn rất nhiều thứ mà một sát thủ màn hình cần phải có. Như là tỉ lệ tương phản giữa sắc trắng và đen. Càng tiến tới sắc trắng và đen nguyên bản thì hình ảnh sẽ càng tốt hơn. Tiếp đến là gam màu, chúng sẽ giúp các khung hình thể hiên tốt màu sắc trên màn hình so với cảm nhận của mắt người ở ngoài đời thật.
Góc nhìn
Góc nhìn cũng là một yếu tố đi kèm với các thương hiệu. Nó miêu tả khả năng thể hiện hình ảnh khi bạn nhìn vào trung tâm màn hình từ các góc khác nhau. Ở 180 độ, Samsung Super AMOLED Plus có góc nhìn rộng nhất trong số 4 loại màn hình đang xem xét. Bám sát theo sau là Nova với 170 độ và màn hình Super LCD với 160 độ. Apple không công bố góc nhìn của Retina. Những gì chúng ta biết được chỉ là Apple đã sử dụng IPS (in-plane switching), một vật liệu chất lượng cao cho màn hình LCD của mình. Nó cũng cho góc nhìn rộng như các đối thủ của Apple.
Cuối cùng là các yếu tố liên quan. Công nghệ màn hình dù có tốt đến đâu thì vẫn phải cần đến một bộ xử lý đồ họa (GPU) tốt để có thể dựng hình một cách nhanh chóng, đặc biệt là trong video và game có những chuyển động nhanh. GPU càng tốt thì sẽ cho ra hình ảnh tốt hơn.
Chất lượng: sự kết hợp chặt chẽ các yếu tố
Màn hình không phải là lý do duy nhất để mua một chiếc smartphone, nhưng vì đó là phần bạn hay nhìn vào nhất nên nó có thể làm gia tăng khoảng cách giữa hai thiết bị cầm tay. Trải nghiệm nhìn tuyệt vời cũng có thể làm cho chiếc điện thoại đặc biệt hơn. Màn hình Retina của Apple đã thống trị về mật độ điểm ảnh và độ phân giải, nhưng theo như người viết nhận thấy thì màn hình Super AMOLED Plus của đối thủ Samsung lại là tốt nhất về độ tái hiện màu và độ sắc nét trên một màn hình lớn hơn. Màn hình Super LCD vẫn tốt nhưng công nghệ này dường như sẽ đi sau Retina và Super AMOLED Plus.
Theo thời gian, màn hình ngày càng sáng và sắc nét hơn. Có rất nhiều các mẫu điện thoại cao cấp nhưng so với số tiền bỏ ra,
Samsung Galaxy S II đem lại cảm giác nhìn tốt nhất cùng với những trải nghiệm mà một chiếc smartphone cao cấp mang lại. Ngoài ra iPhone 4 cũng mang đến chất lượng tốt về tổng thể.