[Đánh giá] iOS 5: Nhiều tính năng mới

Không chỉ giới thiệu các tính năng mới mà iOS 5 còn mang đến những ứng dụng thách thức thẳng tới các đối thủ: Siri thách thức hệ thống ra lệnh giọng nói của Android, iMessage đe dọa BlackBerry Messenger. 

Trung tâm thông báo 

Hệ thống thông báo của iOS vẫn là điều khiến hệ điều hành này thua kém so với các đối thủ: mất tập trung, thiếu hấp dẫn và khó chịu nhất là gây trở ngại cho người sử dụng khi đang dùng máy. iOS 5 đã khắc phục yếu điểm này và mang đến 1 hệ thống thông báo hoàn toàn mới. 

Đây có vẻ như là sự kết hợp của hệ thống thông báo trên các hệ điều hành khác: thông báo mới hiện trên màn hình như webOS hay Windows Phone và người dùng có thể nhấn vào để trả lời ngay hoặc kéo sang trái để làm nó biến mất. Bạn có thể truy cập vào trung tâm thông báo bằng cách kéo từ trên xuống giống như Android. Các cập nhật mới trong trung tâm thông báo được sắp xếp theo từng ứng dụng. Ngoài ra còn có cập nhật về thời tiết và giá cổ phiếu. Bạn có thể xóa bớt các thông báo này theo mỗi ứng dụng, tiếc là không thể xóa từng thông báo. Việc xóa thông báo này chỉ gỡ bỏ nó khỏi trung tâm thông báo chứ trong ứng dụng thì vẫn còn nguyên. 

Thông báo trên iOS 5 được hiển thị ngay trên bàn hình chờ và bạn có thể lướt tay qua nó để vào thẳng ứng dụng mà không cần phải mở khóa rồi mở trung tâm thông báo.  

So với iOS 4.x thì đây là 1 nâng cấp cực kỳ lớn và những người từng thấy khó chịu khi đang sử dụng ứng dụng hay xem phim mà bị làm phiền bởi hộp thoại thông báo trước đây sẽ cực kỳ yêu thích thay đổi mới này. Đặc biệt bạn còn có thể tùy chỉnh những thông báo nào bạn muốn có trong phần trung tâm thông báo qua phần cài đặt của máy. 

iOS đã có rất nhiều các ứng dụng nhắn tin nhanh nhưng iMessage vẫn là 1 ứng dụng rất được mong đợi. iMessage hỗ trợ iPhone, iPad và iPod touch và bạn có thể đồng bộ các dữ liệu với nhau khiến cuộc nói chuyện có thể tiếp tục bất cứ lúc nào. iMessage hỗ trợ tin nhắn văn bản, hình ảnh, video qua WiFi và 3G. Ngoài ra bạn cũng có thể chia sẻ vị trí và danh bạ qua iMessage nữa.  

Giao diện của iMessage cũng tương tự như giao diện SMS và MMS với mỗi tin nhắn hiển thị trong bong bóng, chỉ có khác biệt là màu sắc của tin nhắn nhận và gửi qua iMessage sẽ là màu xanh biển. Ứng dụng này cũng hiển thị cả trạng thái của tin nhắn: đã nhận, đã đọc và thậm chí cả “…” khi người bên kia đang soạn thảo tin trả lời. 

Cũng như BlackBerry Messenger, các tin nhắn iMessage đều được mã hóa. Khi iMessage không hoạt động (không có kết nối mạng) thì bạn sẽ chuyển sang chế độ SMS thông thường. Tuy nhiên bạn nên lưu ý màu sắc tin nhắn để dễ nhận biết và cẩn thận, nhất là khi với SMS bạn sẽ mất tiền cho mỗi tin nhắn. iMessage hoạt động quá tốt nên thật đáng tiếc khi không có 1 ứng dụng iMessage cho máy tính. Hiện đang có tin đồn rằng iMessage sẽ được tích hợp với iChat trong OS X Lion nhưng Apple vẫn chưa xác nhận thông tin này. 

Mặc dù được giới thiệu cùng với iOS 5 nhưng hiện nay mới chỉ có mỗi iPhone 4S là có thể sử dụng được Siri. Bạn có thể đọc thêm về Siri qua bài đánh giá iPhone 4S của chúng tôi. 

AirPlay 

Trước đây AirPlay chỉ hỗ trợ nhạc còn với iOS 5 thì AirPlay đã hỗ trợ cả video. Bạn sẽ cần có iPad 2 hoặc iPhone 4S để có thể gửi video đến Apple TV (thế hệ thứ 2). Video sẽ có độ phân giải tối đa là 720p HD. AirPlay  hỗ trợ cả phóng to và xoay màn hình. Nhưng tiếc là số thiết bị hỗ trợ hiện giờ vẫn còn rất giới hạn. 

Điện thoại là vật bất ly thân với nhiều người và có 1 ứng dụng nhắc việc là rất hữu ích. Reminders cho phép bạn lập danh sách những việc cần làm và bạn có thể tích vào những việc đã làm xong. Reminders được đồng bộ qua iCloud và bạn có thể truy cập từ bất cứ thiết bị iOS nào. Bạn có thể sắp xếp danh sách việc theo từng loại hoặc đặt ưu tiên, tuy nhiên những thông báo sẽ vẫn như nhau. 

Điểm đặc biệt ở Reminders là hỗ trợ vị trí. Bạn có thể cài đặt để Reminders nhắc bạn mua hàng khi bạn ở gần siêu thị. Reminders hỗ trợ cả lệnh “khi tôi đến” và “khi tôi rời khỏi”. Tất nhiên điều này phụ thuộc vào sự chính xác trong xác định vị trí, tuy nhiên thử nghiệm trên iPhone 4S thì máy xác định địa điểm rất chính xác. 1 điểm trừ nhỏ là sử dụng Dịch vụ vị trí liên tục sẽ khiến máy hao pin hơn. 

Twitter 

Nếu bạn là người hay sử dụng Twitter thì chắc chắn bạn sẽ rất hài lòng với việc iOS 5 đã tích hợp hoàn toàn mạng xã hội này. Sau khi đăng nhập vào Twitter từ phần Cài đặt, bạn có thể gửi tweet (URL) ngay từ Safari, gửi hình ảnh ngay từ phần xem ảnh, gửi video ngay từ YouTube hay vị trí từ Maps. Danh bạ cũng được cập nhật với những người có Twitter và các tweet bạn gửi đều sẽ đính kèm vị trí. 

Đây là 1 sự cải tiến rất tiện lợi bởi trước đây để chia sẻ ảnh hay thông tin, bạn chỉ có cách vào ứng dụng và đính kèm thay vì chia sẻ ngay từ menu như với iOS 5. Hiện giờ Apple mới chỉ tích hợp Twitter, hi vọng rằng sau này Apple sẽ tích hợp cả Facebook. 

Ứng dụng máy ảnh đã có sự cải tiến đáng kể trong iOS 5. Bạn có thể truy cập ngay từ màn hình khóa bằng 1 biểu tượng nhỏ khi nhấn đúp vào nút Home. Khi bạn chụp ảnh sẽ có tùy chọn hiển thị các đường kẻ ô để dễ chụp hơn và hỗ trợ phóng to khi chạm vào màn hình. Ảnh chụp cũng đẹp hơn trước nhờ iOS 5 khắc phục các yếu điểm màu không thật trước đây của iOS 4.x. Và đặc biệt 1 cải tiến rất hữu ích nữa là giờ đây bạn có thể sử dụng nút Volume để chụp ảnh nhanh thay vì phải khó khăn ấn nút Home như trước. 

Khi đã chụp xong thì iOS 5 cho bạn tùy chọn chỉnh sửa ảnh cơ bản như cắt ảnh, xoay ảnh, khử mắt đổ và tăng màu ảnh. Bạn cũng có thể sắp xếp ảnh theo từng thư mục ngay trên thiết bị. Video sẽ được chỉnh sửa bằng ứng dụng iMovie của Apple. 

Newsstand là giống như 1 iBook dành cho các tạp chí. Các báo và tạp chí bạn mua trên App Store sẽ được tự động lưu vào trong Newsstand  giúp dễ đọc và theo dõi hơn. 

Email trên iOS 5 hỗ trợ các format chữ mới như in đậm, in nghiêng hoặc gạch chân cũng như các đánh dấu dòng. Dù vẫn còn đơn giản nhưng nó khiến email của bạn trông vẫn chuyên nghiệp hơn. 

Những cải tiến khác là bạn có thể tìm kiếm theo cả tiêu đề và nội dung trong thư cũng như kéo thả tên người nhận ở phần To/CC/BCC. Tính năng tự động đoán chữ và tự động sửa lỗi của Apple vẫn là xuất sắc nhất trên điện thoại hiện nay. Ứng dụng Calendar cũng có giao diện mới với phần xem theo năm trên iPad hoặc xem theo tuần trên iPhone và iPod Touch. Với tính năng kéo thả thời gian trực tiếp trên Calendar, bạn dễ dàng thêm các lịch hẹn hơn trước. Tuy nhiên giữa ứng dụng Calendar và Reminders dường như không có nhiều liên hệ. 

Safari trên iOS 5 trên iPad có thêm tính năng duyệt theo tab và trên cả tùy chọn Reader giúp loại bỏ các quảng cáo khiến trang web chỉ còn đơn giản ảnh và văn bản để dễ dàng theo dõi hơn. Bạn có thể thêm trang web vào danh sách các trang đang đọc để có thể đọc lại sau này. Nhưng đáng tiếc là danh sách này lại không được đồng bộ hóa qua iCloud. 

Việc duyệt web trên Safari cũng nhanh hơn nhiều. Dù Apple không đề cập gì nhưng so với iOS 4.x bạn có thể thấy rõ ràng rằng trang web được tải nhanh hơn và mượt mà hơn.  

Đồng bộ hóa  

Apple mang đến 2 tùy chọn đồng bộ hóa không cần máy tính cho bạn. Bạn có thể đồng bộ với thiết bị iOS khác mà không cần đến iTunes trong máy tính hoặc sử dụng iCloud. Các phiên bản iOS mới giờ đây cũng có thể cài đặt trực tiếp từ thiết bị thay vì phải dùng iTunes như trước. Tính năng này thực sự hữu ích bởi quá trình cài đặt hệ điều hành từ máy tính là khá lâu và rắc rối. 

Cho những người không muốn đem dây cáp USB khắp nơi thì iOS 5 mang đến tùy chọn đồng bộ qua Wi-Fi cho bạn. Các máy trong cùng mạng Wi-Fi sẽ có thể đồng bộ với nhau nhưng tất nhiên là không thể nhanh như qua cáp USB được. 

iCloud được cung cấp miễn phí cùng iOS 5 và OS X Lion 10.7.2. iCloud là sự nâng cấp của dịch vụ MobileMe của Apple, cho phép bạn sao lưu dữ liệu trên mây và đồng bộ hóa với máy tính. Bạn cần có iTunes 10.5 để sử dụng được iCloud. 

Nếu bạn có nhiều thiết bị iOS và cảm thấy mệt mỏi với việc đồng bộ hóa tất cả qua iTunes thì đây sẽ là cứu tinh cho bạn. Các dữ liệu bạn mua trên App Store đều sẽ được tự động tải về các thiết bị iOS khác của bạn – tất nhiên tính năng này có thể được vô hiệu hóa nếu bạn không muốn. 1 số dữ liệu sẽ có thể có giới hạn lần tải về vì vậy bạn không nên tải nhiều lần quá và bạn có thể tùy chọn cho phép đồng bộ qua 3G hay chỉ cho Wi-Fi thôi. 

iTunes Match 

Với iTunes Match, dù bạn có không mua nhạc từ iTunes thì vẫn có thể chia sẻ nhạc giữa tất cả các thiết bị. iTunes Match sẽ quét kho nhạc của bạn và so sánh với các phiên bản AAC 256 Kbps trên iTunes còn những bài nhạc không có trên iTunes sẽ được tải lên mây giúp bạn dễ dàng chia sẻ giữa các máy hơn. Đặc biệt khi bạn nghe nhạc 128 Kbps (rất phố biến) thì bạn sẽ có bản nhạc chất lượng hơn (256 Kbps) với iTunes Match. Tất nhiên ngược lại nếu chất lượng bài hát của bạn cao hơn thì bạn sẽ phải chịu giảm chất lượng đi. iTunes Match có giá 24.99 USD mỗi năm và hiện nay mới hỗ trợ tại Mĩ. 

Photo Stream 

Photo Stream cũng hoạt động như iTunes trên mây, tải ảnh trong máy lên mạng và đồng bộ giữa các thiết bị. Tuy nhiên 1 điểm trừ là chỉ 1000 bức ảnh mới nhất được tải lên và chỉ lưu trữ trong 30 ngày. Các bức ảnh cũ sẽ tự động bị xóa đi – bạn không thể chọn ảnh nào bị xóa ảnh nào giữ lại. 1 điểm cần lưu ý là bạn phải lựa chọn “Save to Camera Roll” nếu muốn lưu ảnh trên thiết bị iOS 5 của mình. Apple TV cũng có thể truy cập vào iCloud Photo Stream để xem 1000 ảnh gần nhất nhưng không thể lưu lại – khác với Mac và PC. Tính năng này hoạt động rất tốt và nhanh chóng – nhanh hơn việc email ảnh rất nhiều.  

Find My Friends 

Find My Friends dường như là câu trả lời của Apple với Google Latitude - ứng dụng chia sẻ vị trí giúp nhanh chóng định vị bạn bè. Vị trí của những người trong danh bạ sẽ được hiển thị trên bản đồ. Bạn có thể lựa chọn luôn luôn chia sẻ vị trí hay chỉ chia sẻ tạm thời theo thời điểm. Bạn cũng có thể nhấn vào vị trí của bạn bè trên bản đồ để nhanh chóng gửi tin nhắn hay email cho họ. Tuy nhiên nếu Apple thêm tính năng hiển thị Status trên bản đồ như kiểu “Tìm người ăn trưa cùng” thì sẽ thú vị hơn nhiều. 

Lưu văn bản trên mây 

iOS 5 không chỉ hỗ trợ giải trí mà cả công việc của bạn cũng tiện lợi hơn nhiều với tính năng sao lưu dữ liệu trong gói iWork trên mây. Các thay đổi của tập tin đều được cập nhật ngay lập tức. Bạn có thể truy cập iWork trên iCloud từ máy tính qua địa chỉ icloud.com/iwork và tải văn bản ở định dạng iWork 09 hoặc Microsoft Office hoặc PDF.  

iCloud còn hỗ trợ đồng bộ và lưu trữ tất cả các ứng dụng, danh bạ, thư, sách trong tất cả các thiết bị của bạn. Bạn cũng có thể chia sẻ cả lịch với bạn bè qua email me.com miễn phí được Apple cung cấp. 

Find My iPhone vẫn hoạt động như trước giúp bạn có thể theo dõi thiết bị của mình nếu bị mất. Khi máy có kết nối mạng bạn sẽ xem được vị trí trên bản đồ, còn nếu không có kết nối mạng thì bạn sẽ nhận được thông báo ngay khi máy kia có trên mạng. Bạn có thể truy cập qua trình duyệt để điều khiển máy từ xa như phát âm thanh hoặc hiện tin nhắn trên màn hình hay thậm chí là xóa tất cả dữ liệu. Giờ đây Find My iPhone đã được mở rộng để hõ trợ cả Mac OS X Lion, iPhone, iPad và iPod touch. 

Dung lượng iCloud 

Apple cung cấp 5 GB miễn phí cho mỗi người sử dụng Mac OS X Lion và iOS 5. Nếu bạn thấy 5 GB là không đủ thì bạn có thể mua thêm dung lượng với giá 20 USD mỗi năm cho 10 GB, 40 USD mỗi năm cho 20 GB và 100 USD mỗi năm cho 50 GB.  Nghe 5 GB có vẻ nhiều nhưng thực tế bạn sẽ sử dụng rất nhanh. Nếu bạn có hơn 1 thiết bị thì có lẽ bạn sẽ cần phải tăng thêm dung lượng. 

Lời kết 

Là 1 bản cập nhật miễn phí với rất nhiều tín năng mới hữu ích, khó có thể không thích iOS 5. Tính năng thông báo mới và iMessage mang đến sự tiện lợi hơn nhiều cho người sử dụng và đặc biệt là iCloud rõ ràng đã giải phóng được các thiết bị iOS khỏi sự cần thiết phải có máy tính cài iTunes – 1 điểm trừ mà Apple luôn bị phê bình từ trước đến nay. 

Với tất cả các cải tiến ấy thậm chí iOS 5 có mất phí cũng đáng để bỏ tiền mua. Người sử dụng iPhone 3GS, iPhone 4, iPod touch Gen 3 , Gen 4, iPad và iPad 2 nên cập nhật ngay lên phiên bản mới này để có những trải nghiệm tuyệt vời và thú vị hơn nhiều.