Trong thế giới võ hiệp mênh mông của Kim Dung, người đời thường tranh luận không hồi kết về ngôi vị đệ nhất nhân giữa Độc Cô Cầu Bại, Vô Danh Tăng hay Thạch Phá Thiên. Tuy nhiên, nếu xét trên tiêu chí sức mạnh vượt thoát khỏi giới hạn "người phàm" để chạm ngưỡng "thần thánh", danh hiệu ấy có lẽ chỉ xứng đáng thuộc về A Thanh – cô gái chăn cừu 16 tuổi trong tác phẩm ngắn Việt Nữ Kiếm.

Kiếm pháp của A Thanh vượt ngoài mọi quy chuẩn võ học của vũ trụ Kim Dung

Sự đáng sợ của A Thanh nằm ở chỗ cô không hề biết võ công là gì. Khác với tất cả các đại cao thủ phải khổ luyện hàng chục năm, nuốt mật nằm gai hay may mắn hấp thụ nội lực của tiền nhân, sức mạnh của A Thanh đến từ tự nhiên thuần khiết.

Người thầy duy nhất của cô là một con vượn trắng (Bạch Viên). Những đường kiếm của A Thanh thực chất là phản xạ sinh tồn, là tốc độ và sự linh hoạt được tôi luyện qua những lần nô đùa với linh vật của đất trời. Chính vì vậy, kiếm pháp của cô đạt đến cảnh giới "Vô chiêu thắng hữu chiêu" một cách bản năng nhất. Nó nhanh, gọn và hiệu quả đến mức tư duy logic của võ học con người không thể nào bắt kịp hay hóa giải.

Chiến tích kỳ ảo của A Thanh với 2000 giáp sĩ nước Ngô

Để hình dung sự "vô địch" của A Thanh, hãy nhìn vào chiến tích thực chiến kinh hoàng nhất vũ trụ Kim Dung. Một mình cô, tay chỉ cầm một thanh trúc mỏng manh, đã đối mặt và đánh bại 2.000 giáp sĩ cùng kiếm sĩ tinh nhuệ nước Ngô.

Trong các bộ truyện khác, những bậc anh hùng như Tiêu Phong hay Quách Tĩnh khi đối đầu với đại quân cũng phải tiêu hao nội lực kịch liệt, thậm chí đổ máu. Nhưng A Thanh thì khác. Cô lướt đi như một cơn gió, tiếng binh khí rơi rụng vang lên rào rào, cổ tay đối phương bị đánh gãy trước khi họ kịp nhìn thấy ngọn trúc đi tới đâu. Đây không còn là võ thuật, đây là sự áp đảo tuyệt đối của một vị "Kiếm Thần" trước người trần mắt thịt. Thậm chí, quân đội nước Việt sau này chỉ học lỏm được cái "bóng" kiếm pháp rơi rớt của cô mà đã đủ sức xưng bá thiên hạ, diệt gọn nước Ngô.

Nhưng cũng là bi kịch của nữ hiệp thời loạn lạc được Kim Dung xây dựng

Sở hữu sức mạnh bạt sơn là thế, nhưng A Thanh lại là nhân vật mang bi kịch sâu sắc nhất về thân phận phụ nữ trong thời chiến. Kim Dung đã xây dựng cô không phải để hành hiệp trượng nghĩa, mà để làm nổi bật sự tàn khốc của toan tính chính trị.

A Thanh ngây thơ mang trái tim thiếu nữ đầu đời trao cho Phạm Lãi – vị quân sư tài ba của nước Việt. Nhưng trớ trêu thay, với Phạm Lãi, A Thanh chỉ là một công cụ, một vũ khí sống thượng hạng để ông lợi dụng nhằm đánh bại nước Ngô, cứu người yêu thực sự của mình là Tây Thi. A Thanh yêu trong sự thuần khiết, để rồi nhận lại sự lợi dụng lạnh lùng đầy toan tính.

Đỉnh điểm của bi kịch là khi A Thanh xông vào cung với ý định giết Tây Thi vì ghen tuông. Hai ngàn quân lính không cản nổi bước chân cô, nhưng nhan sắc của Tây Thi lại làm được điều đó. Khi đối diện với vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành và nỗi đau khổ của tình địch, sát khí của A Thanh tan biến. Cô không thể ra tay.

A Thanh thu kình lực, bay người đi mất, để lại một huyền thoại buồn. Luồng kiếm khí vô tình từ thanh trúc của cô đã làm tổn thương tim Tây Thi, tạo nên điển tích "Tây Tử phủng tâm". A Thanh rời đi trong cô độc, mang theo mối tình đầu tan vỡ về lại rừng núi, chứng minh một chân lý đau lòng: Dù có sở hữu sức mạnh vô địch thiên hạ, người phụ nữ vẫn có thể là kẻ thua cuộc thảm hại trong bàn cờ của tình yêu và số phận.