Vào đầu những năm 1980, hệ điều hành máy tính là hệ điều hành dựa trên lệnh được sử dụng bằng cách nhập lệnh văn bản. Tuy nhiên, một cuộc cách mạng GUI (giao diện đồ họa người dùng) đang diễn ra trong ngành CNTT. Apple đã chiếm vị trí dẫn đầu trong cuộc cách mạng đó khi cho ra mắt Lisa vào đầu năm 1983. Đó là một trong những chiếc PC đầu tiên có giao diện người dùng đồ họa, cho phép người dùng mở các chương trình và file bằng chuột.
Để cạnh tranh với Lisa, Microsoft đã bắt đầu dự án hệ điều hành GUI có tên là Interface Manager. Bill Gates công bố phát triển Windows 1.0 tại khách sạn Plaza ở New York vào ngày 10 tháng 11 năm 1983.
Khi Microsoft công bố Windows 1.0, công ty cho biết đây là phần mở rộng trình quản lý cửa sổ của MS-DOS. Microsoft kỳ vọng Windows 1.0 sẽ mở rộng môi trường phát triển phần mềm MS-DOS bằng cách cho phép các nhà phát triển phát hành nhiều chương trình có định hướng đồ họa hơn. Do đó, hệ điều hành Windows đầu tiên giống như một sự bổ sung cho MS-DOS hơn là một sự thay thế.
Microsoft đã trình diễn bản phát hành trước Windows 1.0 đầu tiên tại COMDEX (triển lãm thương mại máy tính) vào tháng 11 năm 1983. Thế giới lần đầu tiên nhìn thấy hệ điều hành Windows trên màn hình màu xanh lục cách đây 40 năm. Nền tảng Windows đầu tiên cho phép người dùng truy cập nhiều chương trình đang chạy bằng cách nhấp vào biểu tượng của chúng trên một thanh, giống như thanh tác vụ hiện nay.
Windows 1.0 cũng đi kèm với một số ứng dụng mà người dùng ngày nay đã quen thuộc. Notepad, Paint và Calc (Calculator) là 3 chương trình đi kèm với Windows 1.0 và vẫn là một phần của dòng hệ điều hành kể từ đó. Người dùng cũng có thể chọn các chương trình Writer (trình xử lý văn bản), Clock, Reversi (game board), Clipboard và Calendar từ shell MS-DOS Executive.
Với sự khởi đầu từ Windows 1.0, hệ điều hành này đã không ngừng phát triển và mang về thành công vang dội cho Microsoft. Hiện nay, với hàng tỷ máy tính đang sử dụng các phiên bản của Windows, đây vẫn là hệ điều hành số 1 thế giới được cả người dùng cá nhân lẫn các tổ chức tin cậy.