Các nghệ sĩ biểu diễn cho biết mức lương của họ giảm mạnh trong thời đại phát trực tuyến. Đại đa số diễn viên không thể kiếm sống. Theo Nghiệp đoàn Diễn viên Màn ảnh - Liên đoàn Nghệ sĩ Truyền hình và Phát thanh Mỹ (SAG-AFTRA), nhóm hãng phim gồm Apple, Amazon, Netflix, NBCUniversal, Sony và Paramount, từ chối đàm phán tăng lương, chia sẻ doanh thu phát trực tuyến cho diễn viên.

"Hầu hết thành viên chúng tôi không được đáp ứng ngưỡng lương để được bảo hiểm y tế là 26.000 USD/năm, phần lớn chỉ làm việc bán thời gian", Fran Drescher, chủ tịch SAG-AFTRA, nói.

Đại diện Liên minh các nhà sản xuất phim và truyền hình, nói rằng Hollywood đang đánh giá sai vị trí của họ dẫn đến tình trạng trì trệ như hiện tại.

Kỳ quặc đồng lương 1 xu

Theo SAG-AFTRA, có hai điểm bất đồng chính dẫn đến vụ đình công. Các diễn viên đang yêu cầu hãng phim trả lương cao hơn, thắt chặt quy định về việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong các dự án sáng tạo.

Về tiền lương, diễn viên muốn tăng 11% so với mức cơ bản trong năm nay, tăng 8% trong hai năm tới. Điều đó nhằm bù đắp tình trạng lạm phát cao trong hai năm qua, theo báo cáo của SAG-AFTRA.

Tuy nhiên, hãng phim thậm chí phản đối tăng 5% trong năm nay và 7,5% trong hai năm tới, theo tài liệu.

Các diễn viên muốn được bù đắp khoản tiền, nhất là khi phim họ từng đóng được hãng phim tái chiếu, từ điện ảnh đến truyền hình. Đây là khoản thu nhập ổn định của diễn viên không phải sao hạng A. Nhưng giờ đây điều đó không còn.

Sự ra đời của dịch vụ phát trực tuyến làm đảo lộn các khoản thanh toán, gây nguy hiểm cho nghiệp diễn - nghề vốn được cho là khá ổn định. Dịch vụ phát trực tuyến không trả tiền cho diễn viên mỗi khi tác phẩm họ đóng được xem.

Thay vào đó, diễn viên được trả số tiền nhỏ hơn khi phim phát trên ứng dụng. Vì vậy, diễn viên kiếm được ít tiền hơn khi đóng phim cho công ty phát trực tuyến, ngay cả loạt phim ăn khách.

Duncan Crabtree-Ireland, trưởng đoàn đàm phán của SAG-AFTRA, cho biết: “Mô hình hiện tại làm mất giá trị thành viên của chúng tôi, ảnh hưởng đến khả năng kiếm sống của họ”.

Brandee Evans, người xuất hiện trong 17 tập của series P-Valley của Starz, nói số dư tài khoản gần đây của anh gần như rỗng túi. Nam diễn viên Mark Proksch nói với The Wrap rằng vai diễn khách mời trong 19 tập phim The Office , giúp anh kiếm được nhiều tiền hơn cả khi đóng chính trong What We Do In the Shadows của FX.

Mandy Moore, người đóng vai chính trong chương trình nổi tiếng This Is Us , cho biết cô ấy nhận được séc phát trực tuyến còn lại với giá 1 xu, số tiền thấp kỷ lục, không hề mua được bất kỳ thứ gì mà diễn viên phải nhận.

SAG đã đề xuất rằng các thành viên của mình nên có một phần doanh thu từ các nền tảng phát trực tuyến, nhưng hãng phim đã từ chối, theo tài liệu.

AI khiến diễn viên bỏ việc?

AI là điểm khó khăn gây cản trở trong các cuộc đàm phán. Các diễn viên muốn được bảo vệ, chống lại ý kiến cho rằng AI sẽ thay thế diễn viên, trước là quần chúng, sau là diễn viên có vai trò quan trọng trong các tác phẩm. Diễn viên muốn được đảm bảo họ không bị AI thay thế.

Viễn cảnh bị thay thế bằng bản sao kỹ thuật số khiến diễn viên thật, nhất là diễn viên quần chúng sợ hãi. Với các hãng phim, vai nhỏ trong phim có thể bỏ hoặc thay thế, nhưng với một số người, đó là nghề nghiệp giúp họ kiếm sống và lo cho gia đình.

Người đứng đầu SAG-AFTRA gọi AI là "mối đe dọa hiện hữu" đối với nghề diễn xuất. "Họ đề xuất rằng diễn viên có thể đóng vài phim, lý lịch của chúng tôi được quét, trả phí, nhưng sau đó họ toàn quyền sở hữu bản quyết, chân dung đến mãn đời. Họ sẽ sử dụng hình ảnh đó trong bất kỳ dự án nào họ muốn, không cần sự đồng ý, không cần bồi thường. Nói cách khác, chúng tôi đang 'bán mình'", ông bức xúc nói.

Tuy nhiên, người phát ngôn của AMPTP phủ nhận điều đó. Đề xuất mới nhất của hãng phim là "chỉ cho phép một công ty sử dụng bản sao kỹ thuật số của diễn viên quần chúng trong phim. Bất kỳ việc sử dụng nào khác đều cần có sự đồng ý và thương lượng của diễn viên với mức thanh toán tối thiểu," người phát ngôn nói với CBS.

Trong khi số ít ngôi sao lớn có thể kiếm được thù lao cao ngất ngưởng hàng chục triệu USD/phim, hầu hết diễn viên khác kiếm được ít hơn nhiều, bằng chứng là số tiền 1 xu từ dịch vụ phát trực tuyến của Mandy Moore.

Nghiên cứu cho thấy khoảng 87% thành viên SAG-AFTRA kiếm được ít hơn 26.000 USD/năm từ diễn xuất. Điều đó khiến họ không đủ điều kiện nhận bảo hiểm y tế từ liên minh.

Năm 2022, trên toàn nước Mỹ, mức lương trung bình của diễn viên là khoảng 18 USD/giờ, theo Cục Thống kê Lao động. Nghĩa là hơn một nửa diễn viên nhận được mức lương dưới ngưỡng trung bình. Chỉ ở California, mức lương trung bình mỗi giờ cho diễn viên là 27,73 USD, trong khi ở New York là 63,39 USD.

Mức lương theo giờ như vậy có thể chuyển thành ngày trả lương hấp dẫn, nhưng điều đó chỉ xảy ra nếu diễn viên được làm việc toàn thời gian. Đặc trưng công việc diễn xuất là họ không diễn quanh năm, vì vậy hầu hết diễn viên kiếm được rất ít, nhiều người phải làm thêm công việc tay chân để trả tiền nhà sống qua ngày.