Lợi dụng IP hot cải biên game mobile là "lợi" hay "hại"?

Dr.Jackal  - Theo Trí Thức Trẻ | 21/04/2015 0:00 AM

Một chiêu thức lợi dụng IP (bản quyền trí tuệ) mới đang gây ảnh hưởng mạnh tới thị trường game mobile Trung Quốc.

Một chiêu thức lợi dụng IP (bản quyền trí tuệ) mới đang gây ảnh hưởng mạnh tới thị trường game mobile Trung Quốc, khiến giá cả của game client PC lại được đẩy lên cao, và có thể thu hút không ít người chơi cũ, nhưng do gameplay đã bị cải biến mà có thể mang lại một mức nguy hiểm nhất định cho nhà vận hành.

Trong khoảng hơn 2 năm trở lại đây, xu hướng chuyển dịch sang game mobile đang diễn ra rất sôi nổi và ngày một tầm cỡ ở thị trường Trung Quốc. Do vậy, câu chuyện săn lùng những IP hot đang trở thành một đề tài rất nóng ở làng game nước tỷ dân, và có không ít những công ty game client truyền thống đã biến lợi dụng xu thế này để đi những nước cờ cao, biết tự làm nóng mình để thâm nhập cạnh tranh.

Ví du gần đây nhất chính là IP của dòng sản phẩm Tiên Kiếm Kỳ Hiệp Truyện (gọi tắt: Tiên Kiếm) được sản xuất bởi công ty SoftStar. Trước mắt, Tencent đang là người nắm được bản quyền chuyển thể game mobile của Tiên Kiếm, và đã cho ra mắt sản phẩm thuộc thể loại thể bài với tên Tiên Kiếm Kỳ Hiệp Truyện, đồng thời đang phát triển thêm một phiên bản thuộc thể loại RPG; trong khi CMGE lại nắm được bản quyền của phiên bản Tiên Kiếm đầu tiên trên PC và đã tung ra game mobile 3D với tên Tân Tiên Kiếm Kỳ Hiệp Truyện.

Một người phụ trách phát triển của Tiên Kiếm tiết lộ rằng, trong giai đoạn năm 2013 đến 2014, SoftStar đã thương thảo bản quyền IP với rất nhiều công ty game khác nhau. Do các IP hot rất có sức ảnh hưởng trên thị trường, lại thêm chuyện SoftStar cũng là một thương hiệu có tiếng lâu năm, vì thế mà khiến cho Tiên Kiếm trở thành một IP rất có giá trị phát triển.

Mặt khác, một người đại diện của ChangYou cho biết rằng, sau thương hiệu Hiên Viên Kiếm, họ sẽ là đại lý độc quyền ở Trung Quốc cho sản phẩm mới nhất trong series kinh điển của SoftStar là Tiên Kiếm Kỳ Hiệp Truyện 6. Nhằm vận hành IP xuất sắc này thật tốt, ChangYou đã cho thành lập hẳn một công ty con có tên JoyAct trong năm 2014 để phụ trách.

Mặc dù, phiên bản game mobile Tiên Kiếm của ChangYou chưa ra mắt thị trường, nhưng trong năm qua, hãng này đã tung ra game mobile Thiên Long Bát Bộ 3D được cải biên theo IP kinh điển Thiên Long Bát Bộ vốn làm mưa gió trên PC. Dựa theo những số liệu được công bố cho thấy, Thiên Long Bát Bộ 3D đã mang về tổng doanh thu hơn 65 triệu USD chỉ sau 2 tháng chính thức phát hành. Đây là một thành tích đáng nể và chỉ những sản phẩm cực hot như Dota Legend hay dòng sản phẩm Thiên Thiên dưới lá cờ của Tencent mới có thể đạt được. Trên thực tế, Thiên Long Bát Bộ là một trong những IP game kiếm tiền lợi hại nhất của ChangYou và hãng này chắc chắn sẽ còn có dự định xoay quanh nó trong vòng vài năm tới.

Đối với thị trường game Trung Quốc mà nói, các dạng IP hot thông qua quá trình tích lũy người chơi và lợi nhuận từ những phiên bản game client PC là không thiếu. Với mức độ mở rộng của thị trường game mobile, các hãng lớn gia tăng thâm nhập và cạnh tranh quyết liệt, những dạng game như trên sẽ lại được rất nhiều chú ý.

Số liệu từ cơ sở nghiên cứu iResearch cho thấy rằng, trong top 30 IP game hot ở năm 2014, số lượng game mobile cải biên từ IP game PC tương đối nhiều và chiếm tới 23,3%. Mức độ hot của IP đã đẩy cao chuyên môn của các công ty game, khiến ngành game Trung Quốc chuyển bước từ thời đại “lấy kênh phát hành làm vua” sang “lấy nội dung làm vua”.

Nhưng, trong lúc mọi người đang sôi nổi tiến quân vào thị trường, người tiêu dùng cũng chưa chắc đã bị chiêu bài “hoài niệm” làm mờ mắt.

Thắng bại 50 – 50

Bắt đầu từ nửa cuối năm 2012, thị trường Trung Quốc đã xuất hiện xu hướng cải biên IP game kinh điển thành game mobile. Có thể kể đến sản phẩm Legend of Mir đã xuất hiện trên nền tảng Android dưới thân phận là Hãn Tướng Truyền Thế và đã lập tức đạt 180,000 lượt tải về ngay trong ngày đầu tiên. Trong một khoản thời gian ngắn, hãng Shanda đã không ngừng mở thêm server mới và tiếp tục đưa sản phẩm StoneAge lên nền tảng moble.

Nhưng chiêu bài “thay da” đơn giản kết với phong cách thiết kế sơ sài này đã nhanh chóng làm giảm sự mong đợi của người chơi. Nhiều chuyên gia trong ngành game Trung Quốc nhận định, các game kinh điển sau khi được cải biên thành game mobile, mặc dù có thể xuất hiện cực hot trong ngày đầu tiên, nhưng khi đến lúc mở cửa rộng rãi là đã để rơi rụng lượng lớn người chơi rồi. Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này có nhiều phương diện, nhưng chủ yếu là do không sử dụng IP một cách đích đáng.

Ngoài ra, xu hướng sử dụng các IP tác phẩm văn học để cải biến thành game client, rồi thuận theo sự phát triển của kỹ thuật mà biến thành game mobile cũng rất phổ biến ở Trung Quốc. Tuy nhiên, do ngay trong giai đoạn cải biên ban đầu, môt số công ty game đã không thể nắm rõ nhu cầu của người sử dụng, nên chỉ giữ lại một số đặc thù từ phiên bản game client, ít nhất là ở phần tên gọi, còn đội ngũ phát triển thì đã có không ít hoán đổi. Từ trải nghiệm người sử dụng cho tới gameplay đều mang dáng dấp của một game hoàn toàn mới, qua đó mà làm tổn hại đến sự mong đợi của người sử dụng và rút ngắn tuổi thọ của sản phẩm.

Vì vậy, đối với những công ty game client đang chuyển hướng sang game mobile mà nói, sử dụng các IP kinh điển có thể giúp thu hút nhiều người chơi, nhưng cần phải tham khảo để sử dụng cho thật thích hợp, đưa ra gameplay hợp lý và có những bước chuẩn bị lâu dài, nếu không sản phẩm cuối cùng ra mắt sẽ có ít thu nhập và chết sớm.

Môi trường phát triển

Trong bộ phận game client, MMORPG là thể loại phổ biến nhất, nhưng thị trường game mobile lại không có mấy sản phẩm thuộc thành loại này đạt thành công lớn”. Một người phụ trách ở công ty ChangYou có chia sẻ với truyền thống Trung Quốc rằng, trong giai đoạn tiền phát triển, tất cả nhân viên trong team đều phải nghiên cứu nhiều game mobile thành công trên thị trường, hơn nữa còn phải tìm hiểu cả hành vi người sử dụng.

So với PC có thể thông qua chuột, bàn phím và nhiều dạng phụ kiện để tiến hành điều chỉnh khác nhau, smartphone chỉ có thể thông qua hình thức nhấn vào màn cảm ứng. Vì tính chất đặc thù này, rất nhiều hệ thống gameplay, từ những cái nhỏ như thiết kế UI cho tới cơ chế chiến đấu đều cần phải thay đổi sao cho phù hợp.

Người phụ trách phát triển hai game mobile cải biên Thần Điêu Hiệp Lữ và Ma Lực Bảo Bối của Perfect World cho biết, điểm mấu chốt quan trọng nhất khi chuyển hai sản phẩm này sang nền mobile chính là làm sao hiểu được thói quen thao tác và bối cảnh sử dụng của người chơi, thay vì một lần chơi vài tiếng thì họ sẽ chỉ chơi một lần vài phút, địa điểm từ chỗ ngồi cố định bên máy tính sang bất cừ nơi nào có internet.

Thời gian tồn tại của một IP game PC tương đối dài, nhưng trong bộ phận người sử dụng game mobile lại không chỉ đơn thuần là mỗi nhóm người chơi PC năm xưa, do đó làm sao để vừa thu hút người chơi cũ, nhưng lại tạo cảm hứng được với cả người chơi mới, cũng là một bài toán quan trọng cần giải quyết đối với đội ngũ phát triển.

Bởi đặc tính của mobile thiên về tính giải trí casual, nên trừ phi có điểm khác thường nổi bật ra, game client cải biên sang game mobile sẽ rất khó kế thừa cộng đồng người chơi từ PC.

Khả năng tiềm ẩn

Nhờ có phần cứng của smartphone không ngừng được nâng cấp, cộng thêm chất lượng internet ngày càng được cải thiện, con đường phát triển của game mobile ngày càng gần với game client. Người sử dụng cũng ngày càng có nhu cầu thưởng thức các game mobile kế thừa đề tài và thể loại trên PC.

Kể từ năm 2013, Tencent đã bắt đầu chiến dịch game mobile và trở thành một trong những công ty game client truyền thống xâm lấn vào lĩnh vực này sớm nhất ở Trung Quốc. Giờ đây, các công ty lớn của Trung Quốc cũng đã đặt quyết tâm chuyển trọng tâm sang game mobile, trong đó bao gồm hàng loạt những tên tuổi như NetEase, ChangYou, Shanda, Perfect World… Những “ông lớn” này đều đặt định hướng phát triển trong thời gian tới nhắm vào game mobile, chứ không chỉ thiên về game client nữa.

Các công ty lớn thường sẽ có 3 lợi thế khi họ dịch chuyển sang game mobile bao gồm lượng người sử dụng đã qua tích lũy, kinh nghiệm kỹ thuật có từ nguyên bản, và những mẫu mỹ thuật có thể được sử dụng lại. Qua đó, họ có thể nâng cao hiệu xuất phát triển, rút gọn thời gian nghiên cứu, và gia tăng khả năng cạnh tranh ở thị trường game mobile.

Phương thức tốt nhất để nhanh chóng chuyển sang game mobile trong thời gian ngắn, chính là lợi dụng những tài nguyên sẵn có. Những game client kinh điển vốn có tuổi thọ trường kỳ, độ trung thành người sử dụng cao, nên cải biên IP game client sang game mobile đã trở thành chiêu bài nhanh chóng xâm lấn thị trường của nhiều công ty. Tuy nhiên, ta cần lưu ý rằng game mobile thường thường rất “đoản mệnh”, làm sao để tránh đi vào vết xe đổ đó chính là rào cản mới cần vượt qua đối với những công ty game client lớn.

 

>>Làm thế nào để khôi phục hình ảnh của game miễn phí?