Game console Trung Quốc - Những khó khăn và cơ hội

Tăng Tiểu Phong là một nhà phân tích kỳ cựu nghiên cứu về thị trường game Trung Quốc. Ông đang sống tại Thượng Hải, và làm việc cho Niko Partners. Gần đây, ông Tăng đã đưa ra dự đoán rằng console của Sony và Microsoft sẽ chỉ bán ra được 550,000 máy trong năm 2015 – ít hơn rất nhiều so với tính toán ban đầu.

Tuy nhiên, ông tin rằng thị trường game Trung Quốc vẫn sẽ tăng trưởng mạnh ở nhiều mảng khác, bao gồm game online PC như game MOBA, game mobile, game set-top-box OTT, và sự xuất khẩu của game Trung Quốc sang thị trường phương Tây.

Cụ thể tăng trưởng sẽ như thế nào? Niko dự tính rằng trong năm 2015, console sẽ chiếm 1%, tức 306 triệu USD, trên tổng số 23,9 tỷ USD lợi nhuận toàn ngành game tại Trung Quốc. Game mobile sẽ chiếm 29%, tức 6,8 tỷ USD, và game online PC sẽ chiếm 70%, hay 16,8 tỷ USD. Tới năm 2019, console sẽ chiếm 7% (2,7 tỷ USD), mobile sẽ chiếm 34% (13 tỷ USD), online PC chiếm 59% (22 tỷ USD). Số lượng gamer console tại Trung Quốc sẽ là 550,000 trong năm 2015, và sẽ vươn lên thành 10 triệu năm 2019. Con số này sẽ là 420 triệu (2015) và tăng lên 570 triệu (2019) đối với game mobile, còn online PC sẽ là 274 triệu (2015) và tăng lên 359 triệu (2019).

Ông Tăng Tiểu Phong, chuyên gia phân tích tại Niko Partners

Trả lời phỏng vấn với chuyên mục GamesBeat thuộc trang tin tức uy tín VentureBeat, ông Tăng thẳng thắn nói về tình trạng của một trong những thị trường tăng trưởng nhanh nhất thế giới, hiện tại, đang đối mặt với rất nhiều bất ổn kinh tế.

GamesBeat: Không biết quan điểm của ông về thị trường Trung Quốc hiện nay như thế nào dựa trên những gì ông thấy tại ChinaJoy 2015? Thị trường chứng khoán đang hạ nhiệt, liệu điều này có ảnh hưởng gì tới sức thu hút đầu tư vào ngành game? Ngoài ra cũng có rất nhiều mối quan tâm vào việc rời khỏi thị trường Trung Quốc, đến với những lãnh thổ khác. Chúng tôi đã thấy tin tức về việc phân phối console rộng rãi hơn. Những điều này có ảnh hưởng tới những dự đoán về thị trường của ông không?

Tăng Tiểu Phong: Tôi thấy có hai xu hướng rõ rệt tại ChinaJoy 2015. Một là giới thiệu sản phẩm nội địa hướng ngoại, hai là mang game nước ngoài về thị trường địa phương. Trong đó, xu hướng quan trọng hơn là ngày càng có nhiều người Trung Quốc muốn mang sản phẩm của mình tới những thị trường khác. Có hai lý do cơ bản để giải thích cho xu hướng này. Một là tăng sự cạnh tranh tại Trung Quốc. Hai là, các doanh nghiệp tại đây rất hứng thú với việc đầu tư ra nước ngoài, đặc biệt là vào khu vực Đông Nam Á.

Mặc dù vậy, chúng tôi vẫn rất lạc quan về thị trường nội địa, bởi số lượng người chơi bản địa khổng lồ. Bạn có thể thấy những đưa trẻ rất nhỏ, chỉ 5, 6 tuổi chơi game của những công ty như Tencent. Đó là tin tốt lành cho tương lai của ngành game.

ChinaJoy 2015

Từng khu vực riêng biệt của ngành game có những tình trạng khác nhau. PC tiếp tục đi xuống, song vẫn giữ thị phần lớn nhất của ngành game Trung Quốc. Nhân tố chủ chốt của khu vực này chính là các game MOBA.

GamesBeat: Có phải những số liệu của ông cho thấy Trung Quốc là thị trường game lớn nhất thế giới năm 2015? Nó có còn giữ được tỷ lệ tăng trưởng nhanh nhất trong số các vùng lãnh thổ lớn?

Tăng Tiểu Phong: Tôi cần phải xác nhận lại điều đó, nhưng tôi khá lạc quan rằng nếu chúng ta kết hợp hai mảng PC và mobile lại, kết quả sẽ giống như ta đang thấy qua dữ liệu. Còn với mảng console, năm ngoái Chính phủ đã nới lỏng các chính sách liên quan tới việc nhập khẩu game console. Giờ đây các gamer đã có thể mua được những sản phẩm chính hãng. Nhưng tình hình thị trường hiện tại thì vẫn chưa đáp ứng được những kỳ vọng của các công ty console.

Đối với game set-top box, tình hình cũng tương tự như game mobile. Nó dễ sử dụng và có thể kết hợp tốt với những loại hình giải trí khác trên TV. Mọi người có thể tận hưởng nhiều game đơn giản tại nhà tương tự với những game mobile yêu thích của họ. Tỷ lệ tăng trưởng trên thị trường có lẽ sẽ rất tích cực.

GamesBeat: Vậy có phải set-top OTT box và console Android đang trở thành một thị trường đáng chú ý?

Tăng Tiểu Phong: Có một vài điểm hạn chế đối với tương lai của thị trường OTT box. Một là chính sách của Chính phủ. Cuối năm 2014, Chính phủ đã đưa ra một chính sách bắt buộc OTT box phải làm việc với các nhà cung cấp nội dung, như vậy nội dung mà nó mang đến cho người dùng sẽ bị giới hạn. Đây là một dạng kiểm duyệt cả về nội dung và phân phối. Và khi điều luật này còn có hiệu lực, thị trường OTT box sẽ rất bị hạn chế.

ChinaJoy 2015

Vấn đề thứ hai liên quan tới hành vi người tiêu dùng. Rất nhiều người tiêu dùng tại Trung Quốc không còn thói quen xem TV, đặc biệt là những người trẻ tuổi. Khiến cho họ rời những chiếc smartphone và PC của mình sang một hệ thống dựa trên TV có lẽ sẽ khó xảy ra, đặc biệt là trong thời gian ngắn.

Vấn đề thứ ba là ở chính các tựa game. Các game trên OTT box quá giống với game mobile, và chỉ khác biệt ở giao diện điều khiển. Các nhà phát triển sẽ cần phải tạo ra những game độc đáo hơn để kéo người chơi đến với OTT box.

Game mobile đang có tốc độ phát triển nhanh nhất tại Trung Quốc. Song tại ChinaJoy năm nay, chúng ta thấy các công ty vừa và nhỏ đang gặp khó khăn trong việc thâm nhập thị trường. Tương lai của lĩnh vực này có lẽ sẽ nằm gọn trong tay của các “ông lớn”.

GamesBeat: Ông dự đoán doanh số của Xbox One và PlayStation 4tại Trung Quốc năm nay chỉ là 550,000. Tại sao con số này lại nhỏ như vậy, kinh doanh console tại đây vẫn còn quá khó khăn chăng?

Tăng Tiểu Phong: Đúng là chúng tôi đã dự đoán tổng doanh số của hai console này sẽ chỉ là hơn 550,000. Và nó là hợp lý khi mà cho tới cuối tháng 6, con số này mới lên tới 300,000, thấp hơn rất nhiều so với kỳ vọng của hầu hết các công ty thăm dò thị trường.

Trao đổi với người đại diện của Microsoft, họ cho biết lý do dẫn đến việc thâm nhập thị trường chậm và bởi có quá ít game tại Trung Quốc, so với thị trường ngoại đã có hàng trăm game chất lượng cao. Sony cũng gặp phải tình trạng tương tự, dù đã mở khóa nhiều game trên PS4 vào tháng 3 và 4 năm 2015.

ChinaJoy 2015

GamesBeat: Có phải giá của console và game vẫn còn quá đắt?

Tăng Tiểu Phong: Sau khi thực hiện khảo sát thị trường, chúng tôi thấy rằng giá cả với người tiêu dùng là khá hợp lý. Đó không phải là vấn đề, thậm chí giá phần cứng còn đang giảm dần. Vấn đề chính vẫn là có quá ít game chất lượng để thu hút cộng đồng đến với console.

GamesBeat: Theo ông Phil Spencer của Microsoft, các nhà phát hành cần chính phủ cấp phép nhiều game hơn. Liệu quá trình đó có lâu không?

Tăng Tiểu Phong: Đúng là Chính phủ Trung Quốc có kiểm duyệt game rất chặt chẽ. Song họ đang tăng tốc quá tình cấp phép cho game console. Thế nhưng như vậy vẫn là chưa đủ nhanh với các gamer Trung Quốc.

GamesBeat: Ông Tiêu Hoằng, CEO của Perfect World cho biết họ đang sản xuất nhiều game Xbox cho thị trường Trung Quốc, và sẽ sớm phát hành chúng trong những năm tới. Còn ông Spencer rất mong muốn thành công trong việc đưa các game nội địa lên Xbox One tại Trung Quốc và sau đó vươn ra thế giới. Liệu những viễn cảnh đó có giúp thị trường phát triển?

Tăng Tiểu Phong: Perfect World có những studio riêng để sản xuất game console tại Thành Đô và một số thành phố khác. Tất nhiên họ là công ty đầu tiên thiết kế game cho Xbox, nhưng có lẽ chưa thể tạo ra những game “bom tấn” thực sự. Sẽ dễ dàng hơn nếu như họ chọn con đường chuyển game từ PC sang Xbox. Có những đội ngũ chuyên nghiệp tại Thượng Hải cũng sản xuất game Xbox, song hầu hết tập trung vào thị trường quốc tế. Thị trường console tại Trung Quốc vẫn còn quá nhỏ. Hiện nay cũng có một số công ty đang hợp tác với Sony, song họ chỉ làm ra những game tương tự với game mobile.

ChinaJoy 2015

GamesBeat: Ông có cảm thấy các công ty game và người tiêu dùng Trung Quốc đang quan tâm tới công nghệ thực tế ảo?

Tăng Tiểu Phong: Khi mới tiếp xúc, nhiều khách hàng Trung Quốc nghĩ các thiết bị VR rất “ngầu” và tỏ ra vô cùng thích thú. Song sau đó lại nảy sinh nhiều mối lo ngại rằng liệu nó có ảnh hưởng tới thị giác không, nó có nặng quá và làm họ chóng mặt không. Và đặc biệt giá cả là một vấn đề không nhỏ. Game mobile trở nên phổ biến bởi vì chúng miễn phí. Hơn nữa, một số thể loại như bắn súng và thể thao mới phù hợp với VR, còn những thể loại game khác thì chưa chắc.

GamesBeat: Năm nay tại ChinaJoy chúng ta thấy có nhiều công ty lớn với hơn 1,000 nhân viên mà chưa từng nghe đến trước đây. Điều này có làm ông ngạc nhiên?

Tăng Tiểu Phong: Điều làm tôi ngạc nhiên nhất lại chính là việc những công ty lớn nhất tại ChinaJoy vẫn là những công ty truyền thống. Những “lính mới” này, dù có quy mô lớn với hơn 1,000 người, nhưng chất lượng từ game có lẽ không thể nào đưa họ lên hàng top được.

GamesBeat: Vậy động thái của những “ông lớn” như Tencent hiện là như thế nào? Có vẻ như hầu hết những công ty đứng top đều đang muốn sát nhập các công ty phương Tây hoặc mang sản phẩm của họ ra nước ngoài như thị trường Ấn Độ hay Châu Âu. Có phải vươn ra quốc tế vẫn là xu hướng chủ đạo của các “ông lớn”?

Tăng Tiểu Phong: Tôi cũng tin rằng sự tập trung của họ đang hướng vào thị trường quốc tế. Tencent có một văn phòng tại Mỹ. Trước đây tại đó thực hiện rất nhiều nghiên cứu và phát triển, nhưng tôi tin rằng giờ đây họ muốn mua các game độc lập được sản xuất tại Mỹ nhiều hơn, và xu hướng này sẽ còn tiếp tục trong tương lai. Ngoài ra, đối với những “ông lớn” này, bên cạnh việc duy trì vị thế và thị phần trong mảng game PC, họ đang đầu tư hơn vào mảng game mobile nữa.

Theo VentureBeat

Top game mobile iOS ở Mỹ, Châu Âu và Trung Quốc trong tháng 7/2015