Sau hơn 20 năm trời, bạn có biết rằng chỉ một tựa game đơn giản được tích hợp bên trong hệ điều hành nổi tiếng thế giới Windows đã khiến định kiến về game của nhiều ông bố bà mẹ hay những nhân viên văn phòng trên khắp mọi nơi thay đổi hoàn toàn. Đó chính là Solitaire, game giải đố quen thuộc nhất hiện nay.

Theo những thống kê của Gamepro khảo sát trên hàng nghìn người (trong đó đa số là học sinh, người làm văn phòng và nội trợ gia đình) thì đây là tựa game mà ít nhất một lần trong đời người họ đã chơi thử hoặc xem người khác chơi.

Solitaire là tựa game đi kèm trong tất cả các phiên bản Windows ngay khi vừa được xuất xưởng. Theo nhà báo Josh Levin: “Solitaire tuy không có nhiều đổi mới và sáng tạo trong nhiều năm qua, nhưng nó đã thay đổi hoàn toàn cách chúng ta sống và làm việc."

Solitaire đã thúc đẩy sự phát triển của máy tính cá nhân, chứng tỏ sự lớn mạnh của hệ điều hành Windows và thay đổi vĩnh viễn văn hoá văn phòng. Ngoài ra, Solitaire đã giúp cho con người vượt qua được những giờ làm việc nhàm chán kéo dài ở văn phòng hay thời gian nhàn rỗi trên những chuyến bay.

Có thể nói, Solitaire là tựa game phổ biến, gây nghiện và giết thời gian hay nhất mà các nhà làm game đã từng tạo ra. Dĩ nhiên bên cạnh Solitaire, kể từ phiên bản Windows 3.0 cho tới Windows 10, những tựa game như Pinball, Minesweeper hay Chess cũng là những thú vui giải trí giết thời gian cực kỳ ấn tượng, cuốn hút biết bao thế hệ người sử dụng máy tính nói chung và game thủ nói riêng.

Tuy nhiên điều mà không phải ai cũng biết, đó là cái tên Solitaire kỳ thực không phải là tên chính thức của trò chơi xếp bài huyền thoại mà ai cũng từng chơi thử. Thay vào đó, Solitaire là cụm từ chỉ chung những trò chơi giải đố xếp bài theo màu và con số quân bài thường rất được ưa chuộng tại các gia đình phương Tây trước đây.

Vậy thì Solitaire phải gọi là gì mới chuẩn? Câu trả lời là Klondike. Ban đầu ở phiên bản Windows 3.0, tựa game này được lập trình bởi một người duy nhất, lấy tên Wes Cherry. Sau này, nhận thấy tiềm năng rất lớn của tựa game, anh quyết định đưa vào game một chi tiết rất “ăn khách” nhưng cũng vô cùng ranh mãnh: Biến giao diện game từ vui nhộn đầy màu sắc trở thành một màn hình đen trắng không mấy ấn tượng nhằm mục đích đánh lừa ‘sếp’ và đồng nghiệp để thoải mái chơi game. Dĩ nhiên Microsoft đã bắt anh loại bỏ tính năng này trước khi Windows 3.0 chính thức ra mắt.

Một điều nữa mà game thủ lẫn những người sử dụng PC đã quen với Windows nhưng chưa thực sự biết, đó chính là sự ra đời của Solitaire cũng là một phép thử, một thứ tạo ra trải nghiệm mới toanh cho những người dùng Windows. Vào thời điểm cả Windows lẫn việc chơi game trên máy tính đều là một khái niệm hoàn toàn mới mẻ, thì Microsoft đã phải tạo ra một thứ gì đó mới giúp người dùng thoải mái nhất, ngay cả khi họ là một game thủ casual hay một nhân viên văn phòng muốn giải trí trong thời gian rảnh.

Và như vậy Solitaire ra đời. Một tựa game đơn giản, không yêu cầu kỹ năng cá nhân quá cao, thay vào đó chỉ bắt người chơi suy nghĩ đôi chút. Nhưng chính lớp áo đồ họa tươi sáng và nội dung quen thuộc đã khiến Solitaire trở nên cực kỳ dễ tiếp cận trong mắt những người lần đầu sử dụng máy tính, khi họ chỉ cần cầm chuột kéo và thả những quân bài trên màn hình.

Phản ứng của người chơi Solitaire khi lần đầu tiếp xúc với tựa game cũng không có gì quá bất ngờ: Họ cực kỳ yêu thích nó.

Vì sao những tựa game giết thời gian như Solitaire lại được giới văn phòng ưa chuộng? Hãy tưởng tượng việc một công ty cung cấp cho bạn những món đồ chơi để giải trí trong thời gian nghỉ giải lao hoặc khi bạn đã chán làm việc. Những studio game hay các công ty công nghệ thời nay hoàn toàn có thể cung cấp những trang thiết bị đó. Nhưng vào năm 1998, việc cho nhân viên những cỗ bài để họ ngồi… xếp Solitaire có vẻ không khả thi lắm.

Đó cũng là lúc game trên máy tính trở thành một điều gì đó mới mẻ và đầy phấn khích. Chỉ cần alt tab một cái, bạn có thể quên đi những màn hình công việc đầy rối rắm để chìm vào những thứ cảm xúc đơn giản hơn, dễ chịu và thư giãn hơn.

Ấy mới biết về sau, khi game trên các thiết bị mà chúng ta từng coi là “cần câu cơm” như chiếc điện thoại di động hay máy tính đã quá phát triển, chúng lại đe dọa chính năng suất lao động của cả một tập thể. Một người có thể bị cuốn hút vào game trên máy tính đến nỗi quên đi cả ngày tháng, công việc và gia đình. Hồi năm 2006, thị trưởng New York đã đuổi việc một nhân viên làm việc cho thành phố vì bắt gặp người này chơi Solitaire trong giờ làm việc.

Hẳn bạn đã từng nghe nói đến thuật ngữ trại cai nghiện internet chứ? Một lần nữa, nguồn gốc của những địa chỉ như thế này lại do chính… Solitaire mà ra. Vào năm 1996, nữ bác sỹ Maressa hecht Orzack sau một thời gian mê mẩn Solitaire đã chợt nhận ra có rất nhiều người cũng giống bà. Và một bệnh viện nhỏ phục vụ cho những người bị ảnh hưởng tâm lý do chơi Solitaire quá nhiều đã ra đời.

Tuy nhiên hãy nhìn vào mặt tích cực của tựa game được coi là kẻ khai phá thị trường game trên PC này. Một nghiên cứu tại đại học Utrect vào năm 2003 chỉ rõ ràng, những người được chơi Solitaire có năng suất làm việc cũng như tâm lý tốt hơn trong môi trường văn phòng, so sánh với những người bị cấm chơi game. Nói một cách đơn giản, những màn chơi xếp bài như thế này chẳng khác nào một khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn khi bạn đứng dậy ra ngoài hít thở không khí hay làm một cốc café, thay vì dán mắt vào công việc suốt 8 giờ vàng ngọc cả.