Trong phần đầu tiên của loạt bài GameK Tiểu Sử, chúng tôi đã đem tới cho các bạn những thông tin về IceFrog, lập trình viên đã thay đổi hoàn toàn cục diện eSports thế giới, cũng như ngành game MOBA toàn cầu ở thời điểm hiện tại với map mod DotA All Stars cũng như DOTA 2, một trong số những tựa game được yêu thích nhất.

Bài viết ngày hôm nay sẽ giới thiệu với cộng đồng game thủ Việt một trong những ông trùm đầy quyền lực của ngành game thế giới. Nếu như IceFrog góp công lớn tạo ra bộ mặt eSports ngày hôm nay thông qua DOTA 2 và giải đấu triệu Đô The International, thì người đàn ông 52 tuổi này đã thay đổi hoàn toàn cả… làng game nói chung. Với những cố gắng của mình, ông đã khiến cách mua game, và chơi game của chúng ta khác hoàn toàn so với 10 năm trước đây.

Đó chính là Gabe Newell, đồng sáng lập, và hiện đang làm giám đốc điều hành Valve Corporation.

Bỏ học, thành… triệu phú

Sau khoảng thời gian theo học tại Harvard, vào năm 1983, Gabe quyết định bỏ học và tới làm lập trình viên cho Microsoft trong 13 năm liên tục. Trong khoảng thời gian mà ít người biết tới này, Gabe Newell đã đảm trách trưởng bộ phận phát triển. Với sự phục vụ của ông, Microsoft đã tạo ra 3 phiên bản hệ điều hành Windows.

Điều bất ngờ là, chính Steve Ballmer, cựu CEO Microsoft, là người đã thuyết phục Gabe bỏ học.

Tại Microsoft, Gabe được đồng nghiệp mô tả là con người cực kỳ cần mẫn, chăm chỉ. “Một năm anh ta phát triển hoàn thiện tới 30 sản phẩm”, Alex St. John, đồng nghiệp cũ của Gabe Newell cho biết.

Đến năm 1996, Gabe quyết định rời Microsoft sau 13 năm gắn bó. Sau ngần ấy năm, khoản tiền có được từ cổ phần của Microsoft mà ông tích lũy trong hơn một thập kỷ đã biến lập trình viên này trở thành một triệu phú. Cũng trong năm này, Newell đã mở Valve Software, nhà phát triển game về sau đã trở thành kẻ tạo nên cuộc cách mạng của làng game hiện nay.

Kẻ cứu rỗi game PC

Sau khi sáng lập Valve Software, Gabe Newell đã tự tay bỏ hơn 15 triệu USD tiền túi của mình để biến đây trở thành một nhà phát triển game đầy tiềm năng. Về sau ông cho biết, thứ khiến ông bắt đầu làm việc ở Valve Software chính là hình mẫu cỉa Quake và id Software. Tại đây, những nhà làm game công khai mã nguồn của tựa game, cho phép game thủ cũng như những lập trình viên PC không chuyên có thể sửa lại tựa game, nói ngắn gọn là tạo ra những bản mod, biến một game trở thành một sản phẩm với phòng cách mới hoàn toàn.

Việc tạo ra bản mod sẽ giúp cho một tựa game có vòng đời lâu hơn, kích thích cả cộng đồng phát triển, cũng như phần nào làm tăng doanh thu của chính tựa game gốc.

Và với triết lý làm game như thế này, Gabe đã mua bản quyền một số mã nguồn của Quake, từ đó tạo ra sản phẩm đầu tay: Half-Life. Ra mắt vào năm 1998, ngay lập tức tựa game đã trở thành một cú hit lớn với 2,5 triệu bản được bán ra chỉ trong năm đầu tiên. Thế nhưng mãi đến 3 năm sau, doanh số bán ra của Half-Life vẫn vô cùng khủng khiếp.

Hàng loạt bản mod đầy ấn tượng dựa trên nền Half-Life đã được ra mắt. Trong đó phải kể tới hai tựa game đã trở thành tượng đài của làng FPS thế giới: Counter-Strike và Team Fortress.

Sau khi nhận ra tiềm năng của hai bản mod kể trên, Gabe đã mời những nhà phát triển hai bản mod trên về làm việc tại Valve Software, tiếp tục đảm nhiệm việc phát triển những tựa game này và tung ra thị trường. Chính vì lẽ đó, giờ đây Counter-Strike đã trở thành một trong số những tựa game bắn súng eSports được ưa chuộng bậc nhất trên thế giới.

Thành công vô cùng mỹ mãn của Half-Life đã khiến Gabe Newell dồn sức, bỏ 40 triệu USD để thực hiện Half-Life 2. Khỏi phải nói thành công của tựa game này cũng như những hậu bản Episode 2 và 3. Cùng lúc đó, tư duy làm game của Gabe vẫn tồn tại với những bản mod đầy thành công như Counter-Strike: Source và Team Fortress 2 lần lượt ra mắt. Đến năm 2012, Counter-Strike: Global Offensive, tựa game dựa trên Source Engine cũng được Valve tung ra, trở thành một trong những tựa game eSports thành công nhất ở thời điểm hiện tại.

Nhắc một chút về Source Engine. Giờ đây bên cạnh Unreal, CryEngine, thì Source cùng Source 2 sắp ra mắt đã trở thành một trong số những bộ công cụ phát triển game cao cấp nhất, với không ít bom tấn được phát triển nhờ vào Engine này như Left 4 Dead, Vindictus, Titanfall, DOTA 2, hay MMOFPS do chính bàn tay của cha đẻ Counter-Strike, Minh Lê phát triển: Tactical Intervention.

Từ làm game chuyển sang… bán game

Nếu không có Steam, thì giờ đây game thủ PC vẫn sẽ phải mua đĩa game ngoài tiệm về cài vào máy tính của mình. Chắc chắn một điều cả ngành game thế giới sẽ chẳng thể nào phát triển được như ngày hôm nay.

Trước khi Steam ra mắt, Half-Life đã được Valve áp dụng cách update online, thế nhưng điều này khiến cho không ít game thủ gặp lỗi với game của mình. Gabe cùng đồng nghiệp đã đưa ra ý tưởng một ứng dụng thống nhất, cùng lúc lưu trữ thông tin game bản quyền mà một game thủ đã mua, lại vừa là nền tảng cho phép update nhiều game khác nhau thay vì phải tải một cách thủ công từng bản patch. Thêm nữa, một nền tảng như thế này cũng giúp cho các nhà phát triển game có thể chống lại việc ăn cắp bản quyền và chống hack cheat khi game thủ chơi game multiplayer tốt hơn.

Đến ngày 12/09/2003, Steam lần đầu tiên ra mắt. Khi phần mềm này được giới thiệu, không ít người đã coi Gabe Newell như một gã khùng, với giấc mơ đầy vọng tưởng là đoàn kết lại những nhà phát hành và phát triển game. Thời bấy giờ, người chơi game vẫn chỉ quen với những chiếc đĩa cài cồng kềnh và nặng nề.

Khi dung lượng game ngày một cao, có khi lên tới 40, 50GB, thì đĩa cài game cũng không thể nào đáp ứng được yêu cầu của nhà phát triển game. Và như thế, Steam đã trở thành nền tảng phân phối game được các nhà phát hành ưa chuộng nhất. Theo số liệu hiện tại, cứ 4 game thì có 3 game được phát hành thông qua Steam. Chính thành công của nền tảng này đã khiến cho không ít hãng đã cố gắng tạo ra những nền tảng tương tự, ví dụ Origin của EA hay Social Club của Rockstar Games.

Giờ đây, nguồn thu chính của Valve Corporation chính là nhờ vào việc kinh doanh vật phẩm in-game của CS:GO và DOTA 2, cũng như khoản tiền kiếm được từ Steam, trong đó có tiền phần trăm từ các nhà phát hành game thông qua Steam, cũng như khoản tiền game thủ phải bỏ ra khi mua vật phẩm trên Steam Community Market, nơi 125 triệu game thủ có thể mua bán, trao đổi vật phẩm ảo trong nhiều tựa game.

Tầm nhìn của Gabe Newell đi trước cả ngành game từ rất xa, và chính nỗ lực biến tầm nhìn thành hiện thực của ông đã tạo ra một Valve Corporation cực kỳ lớn mạnh như ngày hôm nay, với tổng giá trị cả công ty rơi vào khoảng 2,5 tỷ USD vào năm 2012. Cùng với đó, “lord Gaben” cũng ghi tên mình vào danh sách những người giàu nhất làng game với tổng giá trị tài sản 2,2 tỷ USD.

Sau những thành công với phần mềm và game, giờ đây Valve còn chuyển dịch sang phát triển phần cứng với nền tảng hệ điều hành SteamOS cùng cỗ máy chơi game đang rất được kỳ vọng, Steam Machine.

Thế nhưng, là một game thủ, bản thân tôi vẫn muốn gửi tới một câu hỏi đau đáu tới "Ngài Gaben": "Con số 3 của chúng tôi đang ở đâu?"

Mời các bạn đọc theo dõi những câu chuyện về làng game, về người làm game thế giới thông qua loạt bài GameK Tiểu Sử:

[GameK tiểu sử] IceFrog - Cha đẻ DOTA 2: Anh là ai?

[GameK Tiểu Sử] Sega Dreamcast - Thất bại cay đắng của lịch sử ngành game